Kur’an-ı Kerim basan matbaalara hafız zorunluluğu

İslam’ın mukaddes kitabı Kur’an-ı Kerim’in toplu basımının yapıldığı matbaalardaki özensiz tutum ve dikkatsiz davranışlar uzun süredir tartışma konusuydu.

Kur’an-ı Kerim basan matbaalarda sayfaların ayak altına atılmaması, denetim için hafız görevlendirilmesi gerektiği, taşıma sırasında kolilerin üzerine “Dikkat! Kur’an-ı Kerim” gibi uyarı ibaresi eklenmesi ve saman kağıdı, düşük kalite kağıt, kötü kokulu mürekkep kullanılmaması gerektiği dillendiriliyordu. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın da gündemine aldığı mesele, Cumhurbaşkanlığınca yayımlanan yönetmelikle beklenen standartlara kavuşturuldu.

KUR’AN ADABI İÇİN YÖNETMELİK

Cumhurbaşkanlığı, “Kur’an-ı Kerim Basım ve yayım Kriterleri Hakkında Yönetmelik” yayımladı. “Cumhurbaşkanlığı (Diyanet İşleri Başkanlığı)’ndan” ifadesiyle başlayan yönetmeliğin amacı şöyle açıklandı:

“Mushaflar, cüzler halindeki mushaflar, mealli mushaflar ile sesli, görüntülü ve elektronik ortamda hazırlanan mealli/mealsiz Kur’an-ı Kerimlerin basım ve yayım kriterleri ile bu kriterlere ilişkin usul ve esasları belirlemektir.”

Yönetmelikle basılacak Kur’an-ı Kerim’in ebatlarından, kullanılacak yazı tipine kadar standartlar belirlendi.

MEALSİZ BASIMLARA KARAKTER SINIRLAMASI

Eserlerde sûre ismi, cüz ve sayfa numarası çerçeve dışında uygun şekilde gösterilecek. Mealsiz eserlerde çerçeve içinde Türkçe karakter yer almayacak.

Kullanılacak yazı tipine (font) Diyanet İşleri Başkanlığı Mushafları İnceleme ve Kıraat Kurulu karar verecek. Kurul’un mührü/onayı olmayan eserler basılamayacak ve yayımlanamayacak.

DÜŞÜK KALİTE VE KÖTÜ KOKULU MÜREKKEP YASAK

Yönetmelikte matbaa ve yayınevleri tarafından uyulacak esasların bazıları şöyle:

• Saman kağıdı veya düşük kalite kağıt kullanılmaz.
• Kötü kokulu mürekkep kullanılmaz.
• Kanserojen, alerjen mukavva, tutkal, yaldız, cilt bezi vb materyaller kullanılmaz.

TAKİBİ HAFIZLAR YAPACAK

• Mühür/onay aşamasına kadar basım işleminin bütün aşamalarını takip etmek üzere matbaada Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından belirlenecek kriterlere sahip bir hafız bulundurulur.
• Eser sayfaları basım işlemi esnasında görevli hafız tarafından kontrol edilir. Hatalı olanlar imha edilir.
• Ayetlerin basıldığı kağıtlar ayak altına ve uygun olmayan yerlere konulmaz.

“DİKKAT KUR’AN-I KERİM”

• Hatalı eserlerin, Kur’an adabına uygun bir şekilde geri dönüşümü sağlanır.
• Koli üzerine, “Dikkat! Kur’an-ı Kerim” ibaresi yazılır.
• Basım işi bittikten sonra, baskıda kullanılan kalıpların yüzeyi kolektörle temizlenerek tüm yazılar silinir.

DİYANET DENETLEYECEK

• Kur’an-ı Kerim basımı gerçekleştiren matbaalar, Diyanet tarafından belirlenecek bir komisyon marifetiyle denetlenebilir.