Suriye’de dönüm noktası TSK’nın gelişi

2018 Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve Özgür Suriye Ordusu’nun (ÖSO), Afrin’deki terör örgütü YPG/PKK hedeflerine yönelik Zeytin Dalı Harekatı’yla başladı. 20 Ocak’ta başlayıp 18 Mart’ta tamamlanan operasyonla, 58 gün iç+inde Afrin ilçe merkezinin yanı sıra Bülbül, Racu, Şeyh Hadid, Şeran, Cinderes ve Mabatlı belde merkezleri teröristlerden temizlendi. 

DESTAN YAZAN HAREKAT

Türkiye, harekatın tamamlanmasından sonra güvenliği güçlendirme, eğitim, sağlık, temiz su ve gıda ulaşımı alanlarında da Afrin’de çalışmalar yaptı. Afrinliler, YPG/PKK’nın 6 yıllık baskı düzeninin sona ermesinin ardından memleketlerine geri döndü. Operasyonlarda 3 bin 600’den fazla terörist öldürüldü. 

İdlib’deki milyonlar korumaya alındı

Rejim ve destekçileri, ülkenin güneyinden sonra muhaliflerin kalesi olarak bilinen İdlib’e yöneldi. Rejim güçlerinin ağustos ayında, yaklaşık 4 milyon sivilin barındığı İdlib’deki cephe hatlarına yığınak yapmaya ve sivil yerleşimlere başlaması üzerine, Türkiye uluslararası camiayı alarma geçirdi. Astana anlaşmaları kapsamında 6 Eylül’de Tahran’da düzenlenen üçlü zirveye katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İdlib’de ateşkes çağrısı yaptı. 17 Eylül’de Soçi’de Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile bir araya gelen Erdoğan, burada İdlib’deki ateşkesi korumak için Soçi Mutabakatı’nı imzaladı. Türkiye ve Rusya’nın garantörlüğünde, İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’ni çevreleyen hat, ağır silahlardan arındırıldı. Ancak rejim güçleri, mutabakatı ihlal etti. Muhalifler ağır silahlarını bu hattan çekerken, rejim ve İran destekli yabancı terörist gruplar, sivil yerleşimlere ve muhaliflerin cephe hatlarına saldırılarını sürdürdü.

DEAŞ’ın çıktığı yere YPG işgali

ABD, YPG/PKK’ya destek vermeyi, örgüt ise DEAŞ’ın çıktığı yerleri işgal etmeyi sürdürdü. YPG/PKK, ABD’nin desteğiyle 2017’nin ekim ayında DEAŞ’ı Rakka ve Deyrizor’un büyük kısmından çıkarmış ve buraları işgal etmişti. 11 Eylül’de başlatılan operasyonla, YPG/PKK, DEAŞ’ı Deyrizor’daki son işgal alanlarından da çıkarmak için ABD’nin desteğini aldı. Ocak 2018 itibarıyla 47 bin 798 kilometrekareyi işgal eden YPG/PKK, yıl sonu itibarıyla DEAŞ’tan kırptığı işgal alanını 51 bin 330’a çıkardı. DEAŞ ise az bir alana sıkıştı.

ABD’den teröristlere askeri sevkıyat 

ABD, 2018’de Suriye’deki dahlini farklı bir boyuta taşıyarak, şimdiye dek görülmemiş boyutlarda askeri sevkiyatlar yaptı. Askeri üs kurma faaliyetlerine hız veren ABD, Haseke, Rakka, Münbiç ve Deyrizor’da toplam 15 üs ve operasyonel askeri noktaya ek olarak, Deyrizor’da ülkenin en büyük petrol sahası Ömer’e hem de DEAŞ’ın kentteki son kalesi Hecin’e yakın bir lokasyonda karşılıklı iki askeri nokta kurma çalışmasına başladı. 

Siyasi çözüm için güçlü işbirliği

Türkiye, Rusya ve İran, 2017’nin başından beri sürdürdükleri Astana toplantıları kapsamında, Rusya’nın Soçi kentinde Ulusal Diyalog Kongresi düzenledi. Kongreden çıkan Anayasa Komitesi kurma kararı çıktı, rejim ve muhalefetin sunduğu listede mutabakat sağlandı. 2017’nin son aylarında Esad rejimi ve destekçileri, başkent Şam’ın Doğu Guta bölgesindeki ablukayı sıkılaştırmıştı. 2018’in ilk aylarında da yoğun saldırılara maruz bırakılan yüzbinler, 14 Mart- 24 Nisan’da zorunlu tahliyelerle muhaliflerin kontrolündeki bölgelere yerleştirildi. Rejim, 6 Nisan’da tehcir edilen sivillerin taşınmaz mallarına el koymaya başladı. 21 Mayıs’ta Şam, 15-31 Temmuz’da ülkenin güney illeri rejimin kontrolüne girdi. Rejim, sene içinde 185 bin 180 kilometrekarelik ülkenin yaklaşık yüzde 60’ında hakimiyet sağlarken, muhaliflerin kontrol alanı 18 bin kilometre kareye düştü.

Münbiç’te ortak yol haritası 

Türkiye ve ABD, haziran ayında Fırat’ın batısında, Ağustos 2016’dan bu yana YPG/PKK işgalindeki Münbiç için bir yol haritası üzerinde anlaştı. Yol haritası, 4 Haziran›’dan sonraki ilk 3 ay içinde ortak devriyelerin tamamlanıp, ilçe merkezindekiler dahil olmak üzere YPG/PKK’lıların bölgeden tümüyle çıkartılmasını, ardından ilçe merkezindeki askeri ve sivil meclislerin yeniden yapılandırılmasını öngörüyordu. ABD tarafı, yol haritasının henüz başlangıç aşamasında teknik gerekçeler ileri sürerek uzun bir gecikmeye sebep oldu. Ortak devriyeler 1 Kasım’da başlayabildi.

290 bin mülteci için eve dönüş vakti

İçişleri Bakan Yardımcısı İsmail Çataklı, Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı harekatları sonrası Suriye’ye dönenlerin sayısının 290 bini aştığını, önümüzdeki süreçte sayının daha da artacağını düşündüklerini söyledi. Çataklı, Suriye’de işler düzeldikçe insanların kendi yurtlarına ve evlerine dönme eğilimlerinin artacağını belirtti, hiç kimsenin sevinçle, zevkle ve keyifle tüm her şeyini arkasında bırakarak başka bir ülkeye sığınmak istemeyeceğini ifade etti.

Fırat’ın doğusuna operasyon hazırlığı

13 Kasım’da Başkan Erdoğan “Fırat’ın doğusunu bölücü terör örgütünden kurtarmaya yönelik harekâtımıza birkaç gün içinde başlayacağız. Oradaki teröristleri hâlâ çıkarmıyorlar. O zaman biz çıkaracağız, iş başa düştü” dedi ve operasyon için geri sayım başladı. TSK, çeşitli birliklerden komando ve askeri sevkıyatları sınır hattına gönderdi.

Özellikle ABD’nin gözlem noktası kurduğu Tel Abyad’ın karşısındaki Şanlıurfa-Akçakale’ye tank, zırhlı araç ve personel sevkıyatı sürerken, sınır birlikleri de her an harekâta başlayacak şekilde teyakkuza geçirildi. ÖSO da bütün güçlerini Münbiç hattına yönlendirdi. Türkmen tugayı TSK’nın ‘vur’ emrini beklediklerini açıkladı. 

Askerlerini çekti

Yılın son günlerinde gündemi, Ankara-Washington hattında süren görüşmelerde, Türkiye’nin Fırat’ın doğusundaki teröre karşı düzenleyeceği operasyon oluşturdu. ABD Başkanı Donald Trump, ABD’li yetkililerin önceki söylemlerinin aksine, Suriye’deki varlık sebeplerinin DEAŞ’ı bitirmek olduğunu, bunun gerçekleşmesi nedeniyle çekileceklerini duyurdu. Trump’ın kararında, Erdoğan’ın 12 Aralık’ta Fırat’ın doğusuna operasyon yapılacağı açıklaması ve iki liderin telefon görüşmelerinin etkili olduğu yorumları yapıldı. 2019’da ABD askerlerinin Suriye’den tümüyle çekilmesinin ardından operasyonun başlaması ve siyasi çözümün hızlanması bekleniyor.

Şehitlerimizin kanı yerde kalmadı

1746 terörist öldürüldü 

İçişleri Bakanlığı koordinesinde son bir yıl içerisinde Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Hava ve Kara unsurları ile birlikte Jandarma Özel Harekât (JÖH), Polis Özel Harekât (PÖH), Jandarma Komando Birlikleri tarafından İç Güvenlik Operasyonları çerçevesinde kırsalda 599’u büyük ve orta çaplı toplam 96 bin 745, şehirlerde 33 bin 895 olmak üzere 130 bin 640 operasyon yapıldı. 2018 yılında terör örgütleriyle irtibatlı oldukları gerekçesiyle 75 bin 239 şüphelinin gözaltına alındığı açıklandı. 2018 yılında uyuşturucuyla mücadeleye yönelik 147 bin 562 operasyon yapıldı, yakalanan 203 bin 297 şüpheliden 22 bin 815’i tutuklandı.

KAYNAK : AKŞAM GAZETESİ