Raporda kritik Türkiye detayı! Almanya ve Fransa başı çekiyor

Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – İklim değişikliği dünyanın her yerinde tesirini hissettiriyor. Devasa orman yangınları, büyük su baskınları ve çok sıcaklardan kaynaklanan doğal afetler hem can hem de büyük maddi kayıplara sebep oluyor. Avrupa Etraf Ajansı (AÇA) tarafından yapılan geniş kapsamlı son araştırmada geride kalan 40 yılın bilgileri incelendi. Ortaya konan rapora nazaran, Avrupa’da son 40 yılda hava şartlarından kaynaklanan doğal afetlerde 142 bin kişi hayatını kaybetti. Raporda yer alan bilgilere nazaran, bu afetlerin maliyeti ise 510 milyar euro oldu. 

Avrupa Etraf Ajansı yapılan çalışmayla iklim değişikliğinden kaynaklanan olumsuz durumları yönetmeye ve iklim değişikliğinin tesirlerine karşı alınacak tedbirleri daha kolay hale getirmeyi amaçlıyor. Dünyada her yıl iklim değişikliğine bağlı afetler sonucunda yüzlerce kişi hayatını kaybediyor. Tekrar bu afetlerin yarattığı hasar maddi açıdan da ekonomiyi olumsuz etkiliyor.  

Raporun sonuç kısmında yer alan bilgiler ise epey çarpıcı. Buna göre 3 derecelik sıcaklık artışı 1,5 derecede sabitlenebilirse yılda yaklaşık 60 bin vefat engellenebilir ve bu yüzyılın sonuna kadar yılda 20 milyar euro’luk maddi kayıp önlenebilir. Su taşkınlarından kaynaklanan ekonomik kayıplar ise 2100 yılına kadar yılda 100 milyar euro’dan fazla azaltılabilir.

ALMANYA VE FRANSA BİRİNCİ SIRADA

AÇA tarafından yayınlanan rapora nazaran, Avrupa’da iklim değişikliğinden kaynaklanan afetlerde en çok kayıp veren ülkeler Almanya ve Fransa oldu. Almanya 42 bin can kaybıyla listenin birinci sırasında yer alırken, Fransa 26 bin can kaybı ile listenin ikinci sırasında bulunuyor.

İklim değişikliğine bağlı afetler Almanya iktisadına 107 buçuk milyar euro fiyatında fatura çıkarırken, bu meblağ Fransa için 99 milyar euro oldu.

Raporda can kaybı bildirmeyen tek ülke ise Lihtenştayn. Finlandiya ve İzlanda’da da 2’şer can kaybıyla listenin sonunda yer alıyor.

ÖLÜMLERİN BİRDEN FAZLA SICAK HAVA KAYNAKLI

Yayınlanan raporda yer alan bilgilere nazaran, 1980-2020 yılları ortasındaki 40 yıllık periyotta iklim temelli olaylar sonucunda yaşanan ölümlerin yüzde 85’ine çok sıcak havalar yol açtı. Bu ölümlerin büyük bir kısmı 2003 yılında yaşanan ve 70 bin kişinin vefatına sebep olan çok sıcak hava dalgası olarak kaydedildi. 2003 yılında Avrupa genelinde tesirli olan çok sıcaklar 1540 yılından beri Avrupa’da en yüksek sıcaklıkların ölçülmesine ve bu sebeple başta Fransa olmak üzere Avrupa genelinde önemli bir kuraklık yaşanmasına neden olmuştu.

AÇA raporuna nazaran ölümlerin yüzde 93’ü çok sıcaklar, çok soğuklar, kuraklık ve orman yangını üzere afetler sonucunda yaşandı. Maddi kayıpların sebebi ise yüzde 44 su taşkınları, yüzde 34 fırtına ve şiddetli rüzgâr, yüzde 22’i de çok sıcaklar.

TÜRKİYE MADDİ KAYBI AZ OLAN ÜLKELERDEN BİRİ OLDU

Türkiye’de de 40 yıllık müddette bin 610 kişi hayatını kaybettiği ve 4,49 milyar euroluk maddi hasar meydana geldiği paylaşıldı.

Maddi kayıplar raporda, kişi başına ve metre kare başına olacak halde başka farklı ele alındı. Çıkan sonuçlara nazaran kişi bazında en büyük ziyanı İsviçre, Slovenya ve Fransa görürken, metrekare başına en büyük hasara uğrayanlar ise İsviçre, Almanya ve İtalya oldu.

Kişi başına en düşük maddi kayıplar Lihtenştayn, Türkiye ve İzlanda’da yaşanırken, metre karebaşına en düşük maddi kayıp ise Estonya, İzlanda ve Türkiye’de kaydedildi.

CNN TÜRK Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen, iklim değişikliğinin tesiriyle doğal afetlerin arttığını ve tesir alanlarının genişlediğini söyledi. Prof. Dr. Şen, “Bilhassa Akdeniz’e kıyısı olan devletlerde bu afetlerin daha da artacağını göreceğiz” dedi.

‘1 DERECE ARTIŞ 30 MİSLİ ARTIRIYOR’

Prof. Dr. Orhan Şen, global ısınmanın artık tüm dünyada önemli biçimde hissedildiğini belirtti ve iklim temelli afetlerin daha da sıklaşacağını söyledi. Prof. Dr. Şen, “Artık olağan bir kar yağışı, olağan bir yağmur bile afete dönüşebiliyor. Paris Mutabakatı’nda global sıcaklık artışının 1.5 derecede sabit tutulması istikametinde kararlar alındı fakat bu karada kolay kolay uygulanamıyor. 1 derecelik artış bu üslup doğal afetleri 30 misli daha artıracak. 50 derecenin altındaki enlemlerde bulunan ülkelerde artık daha fazla iklimsel temelli doğal afetler göreceğiz. Türkiye de bu ülkeler ortasında. Bilhassa Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde bu tarafta artışlar olacak. Esasen son aylarda yaşadığımız olaylar da bunun göstergesi” şeklinde konuştu.

İklim değişikliğindeki insan tesirine değinen Prof. Dr. Orhan Şen, “Aslında bu kar yağışlarını, yağmuru yahut sıcak havaları afete çeviren insanın kendisi. Hidrometeorolojik afetler geçmişte de yaşanıyordu, gelecekte de yaşanacak. Lakin iklim değişikliği sebebiyle artık bu afetler daha fazla ve daha şiddetli olacak” yorumunu yaptı.