‘Lavaş ve yufka’ artık Türkiye’nin kültürel mirası

Kültür ve Turizm Bakanlığı, somut olmayan kültürel miraslardan ‘lavaş’ın Türkiye adına UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesi’ne kaydedildiğini açıkladı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’da düzenlenen UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Hükümetlerarası 11. Komite Toplantısı’nda Türkiye adına bir adet ulusal, iki adet de çok uluslu dosyanın Temsili Liste’ye kaydedilmek üzere sunulduğunu bildirdi.

Türkiye’deki tarihi eserler 100 binden fazla

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2015 yılı verilerine göre, Türkiye’de koruma altında olan 100 bin 746 adet taşınmaz kültür varlığı mevcut.Gelecek nesillere aktarılması için korunan kültür varlıkları arasında sivil mimarlık örnekleri, kalıntılar, sokaklar, dinsel, kültürel, idari, askeri, endüstriyel ve ticari yapılar, mezarlıklar, şehitlikler, anıt ve abideler yer alıyor.Verilere göre, korunması gereken kültür varlığı bakımından Türkiye’deki en zengin il İstanbul.İstanbul’da, 25 bin 102’si sivil mimarlık örneği, 627’si kalıntı, 6’sı sokak, bin 159’u dinsel yapı, 2 bin 130’u kültürel yapı, 475’i idari yapı, 76’sı askeri yapı, 490’ı endüstriyel ve ticari yapı, 545’i mezarlık, 12’si şehitlik, 72’si de anıt ve abide olmak üzere toplam 30 bin 694 korunması gereken taşınmaz kültür varlığı bulunuyor.İkinci sırada İzmirYerleşim izleri milattan önce 6500 yılına kadar uzandığı tespit edilen, Hellenistik Dönem’den Roma İmparatorluğu’na tarihte önemli medeniyetlere ev sahipliği yapan liman ve ticaret kenti İzmir de taşınmaz kültür varlığı zenginliği bakımından İstanbul’dan sonra ikinci sırada yer alıyor.İzmir’de 4 bin 335’i sivil mimarlık örneği, 82’si kalıntı, 4’ü sokak, 417’si dinsel yapı, 550’si kültürel yapı, 230’u idari yapı, 29’u askeri yapı, 758’i endüstriyel ve ticari yapı, 129’u mezarlık, 1’i şehitlik, 27’si de anıt ve abide olmak üzere toplam 6 bin 562 taşınmaz kültür varlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından korunması gereken yapı listesine alındı.En az tescilli kültür varlığı Hakkari’deVerilere göre, 37 taşınmaz kültür varlığına sahip Hakkari, Türkiye’de en az taşınmaz kültür varlığına sahip il. En az taşınmaz kültür varlığı sıralamasında Hakkari’yi 41 kültür varlığı ile Ağrı, 59 kültür varlığı ile Bingöl, 73’er kültür varlığı ile Iğdır ve Muş, 74 kültür varlığı ile Kırıkkale takip ediyor.Dolmabahçe Sarayı’na ziyaretçi akını 1 milyon 773 bin kişi tiyatroya gitti

“Geleneksel Çini Ustalığı” ulusal dosya olarak; “İnce Ekmek Yapma ve Paylaşma Kültürü: Lavaş, Jupka, Kartırma, Yufka” çok uluslu dosya ve “Nevruz”un da çok uluslu genişleme dosyası olarak komiteye sunulduğu belirtilen açıklamada, Azerbaycan’ın moderatörlüğünde Türkiye, Azerbaycan, İran, Kırgızistan ve Kazakistan tarafından sunulan ”İnce Ekmek Yapma ve Paylaşma Kültürü: Lavaş, Jupka, Kartırma, Yufka” dosyasının dün gerçekleştirilen toplantıda kabul edildiği ve böylece somut olmayan kültürel miraslardan ‘lavaş’ın Türkiye adına UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesi’ne kaydettirildiği ifade edildi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı ve UNESCO Türkiye Millî Komisyonu’nun eşgüdümünde UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Hükümetlerarası 11. Komite Toplantısı’na adeta çıkarma yapan Türkiye, böylece listeye kayıtlı kültürel miras sayısını 13’e ulaştırarak en çok unsur kaydettiren 10 ülkeden biri oldu.

Nevruz dosyasına 5 ülke daha

Dün gerçekleştirilen toplantıda, İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesi’ne 2009 yılında kaydettirilen ‘Nevruz’ kültürünün UNESCO’da kayıtlı olduğu coğrafya genişledi. Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 7 ülkeye Afganistan, Tacikistan, Kazakistan, Irak ve Türkmenistan ilave edildi. Nevruz dosyasında daha evvel Azerbaycan, Hindistan, İran, Kırgızistan, Özbekistan, Pakistan ve Türkiye yer alıyordu.
Etiyopya’daki toplantının bugünkü bölümünde de yine Türkiye’nin tek başına sunduğu “Geleneksel Çini Ustalığı” dosyası görüşülecek. Çini sanatının da Türkiye adına listeye tescil edilmesiyle ülkemizin Somut Olmayan Kültürel Mirası’ndaki unsur sayısı 14’e çıkacak.

Uluslararası tanıtımları UNESCO yapacak

Uluslararası tanıtımının UNESCO tarafından yapıldığı, ülkelerin kültürel diplomasilerine ve kalkınma bağlamındaki kültür endüstrilerine güç sağlayan temsili listede Türkiye’nin daha evvel 12 unsuru yer alıyordu. Türkiye’nin UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesi’ne kaydettirdiği önceki unsurları şunları:
“Meddahlık geleneği (2008), mevlevî sema törenleri (2008), âşıklık geleneği (2009), Karagöz (2009), nevruz (Azerbaycan, Hindistan, İran, Kırgızistan, Özbekistan ve Pakistan ile ortak dosya-2009), geleneksel sohbet toplantıları (yaren, barana, sıra geceleri ve diğer-2010), Alevî-Bektaşî ritüeli semah (2010), Kırkpınar Yağlı Güreş Festivali (2010), geleneksel tören keşkeği (2011), Mesir Macunu Festivali (2012), Türk kahvesi ve geleneği (2013) ile ebru: Türk kağıt süsleme sanatı (2014).”

KAYNAK : Yenişafak