KKTC’nin açık hava müzesi: Girne Kalesi

Cezbedici mimarisinin yanında tarihi ve kültürel dokusuyla yüzyıllar boyunca pek çok medeniyete konut sahipliği yapan Girne Kalesi, KKTC tarihine ışık tutan yapıtlar ortasında yer alıyor. Girne Kalesi’nin inşa tarihi tam olarak belirlenemese de, Bizanslılar tarafından milattan sonra 7. yüzyılda dış taarruzlara karşı kentin korunmasını amaçlanarak inşa edildiği sanılıyor. Kale, bölgede yaşayan uygarlıklar hakkında izler barındırıyor.

Girne’nin kuzeydoğusunda bulunan kale, Akdeniz’in mavi sularına açılan limana hakim pozisyonuyla da Türkiye’nin güneyinde Akdeniz bölgesinde yer alan Toros Dağlarına bakıyor.

Girne’deki turistik beldelerin en beğenilen yerlerinden olan kale, doğal hoşlukları ve tarihiyle deniz ile yeşilin buluştuğu kentte, Akdeniz’de Orta Çağ’dan bugüne kalan yapısıyla ziyaretçilerine adeta tarihi bir şölen yaşatıyor.

Bizans, Fransız asıllı bir hanedanlık olan Lüzinyanlar, Venedik, Osmanlı ve İngiliz medeniyetlerine ilişkin izlere kalede rastlanılıyor.

1373’teki Ceneviz hücumlarında büyük tahribata uğrayan kale, 1489’dan itibaren Venediklilerin savunma planlarına uygun olarak daha da geliştirilerek bugünkü halini almış.

Kale, 1570’de Lefkoşa’daki Osmanlı zaferinden sonra direniş gösterilmeden Osmanlılara teslim edilmiş ve 300 yıl boyunca Osmanlıların elinde kalmış.

Osmanlı Devleti’nin adayı fethi sırasında şehit düşen Osmanlı Amirali Cezayirli Sadık Paşa’nın lahiti de kalenin giriş kısmında yer alıyor.

Osmanlı periyodunda kaleye yapılan eklerin tamamı İngiliz sömürge periyodundaki onarım çalışmaları sırasında ortadan kaldırıldı. Sonrasında İngilizler kaleyi hapishane ve polis okulu olarak kullandı.

1963-1974 ortasında kısmen turizme açık olan kale, genel manada Rum Ulusal Muhafız Ordusu tarafından askeri maksatlarla kullanılmış.

Girne Kalesi birçok medeniyete mesken sahipliği yaparken, yerli ve yabancı ziyaretçileri cezbedecek çok sayıda farklı mimari yapıtı barındırıyor.

Kale içinde St. George Kilisesi, Lüzinyan ve Venedik Kulesi, Kırnı mezarları, kalenin su gereksinimini karşılamak için yapılan sarnıçlar ve tekrar Lüzinyan periyoduna ilişkin zindanlar bulunuyor.

Kalenin içindeki 12. yüzyıla ilişkin Bizans yapısı St. George Kilisesi’ne kapalı dar bir geçitten ulaşılıyor.

Kaledeki gizemli yerlerden biri de Lüzinyan periyoduna ilişkin zindanlar. Zindanlarda, Orta Çağ’da insanlara yapılan acımasız azaplar heykellerle canlandırılıyor. Bir vakitler azap çığlıklarının yükseldiği bu zindanları gezenlerin tüylerinin ürpermemesi mümkün değil.

Kalenin içindeki Lüzinyan Kulesinde Lüzinyan, Venedik ve Osmanlı devirlerinin özelliklerini yansıtan devrin savaş zırhlarının yanı sıra kaleye hakim olmuş ülkelerin bayrakları da sergilenirken, Venedik Kulesi’nde kuleden top atışı hazırlığı yapan Venedikli askerlerin canlandırmaları yer alıyor.

Araştırmalar, 1967’de balçığa gömülü olarak bulunan geminin, 80 yıl hizmet verdikten sonra milattan evvel 300’lü yıllarda açık denizde yakalandığı fırtına sonucu eski Girne Limanı açıklarında battığını ortaya koyarken, dünyanın en eski batık gemilerinden birinin çıkarılma hikayesinin fotoğrafları sergileniyor, öbür odada ise özel bir havalandırma sistemiyle korunan gemi bulunuyor.

Müzede ayrıyeten yaklaşık 2 bin 300 yıllık Girne Batığı’nın taşıdığı yük ve gereçlerin yanı sıra geminin maketi de sergileniyor.

Girne Kalesi’nden fotoğraflar…