İstanbul’da metrekare fiyatı 70 bine ulaştı

Yaz sezonuna ve yüksek faiz oranlarına rağmen Türkiye’de konut talebinin canlılığını koruduğunu ifade eden Torkam İcra Kurulu Başkanı Mahmut Dereli, “Türkiye’de her yıl 100 milyar dolarlık bir satış potansiyeli var. Ama asıl büyük talep 500 bin TL’nin altındaki sosyal konutlara” dedi. Dereli artan maliyetlerle birlikte İstanbul’da minimum metrekare fiyatının 7 bin TL’ye geldiğini ifade etti.

Gayrimenkul sektöründe yatırımların azaldığı bir dönem geçirdik. Siz Torkam olarak pandemi döneminde neler yaptınız?

Bizim faaliyetlerimizin ağırlık noktasını inşaat ve gayrimenkul oluşturuyor. 2020 senesinde pandemiye girdiğimizde Türkiye’de gayrimenkul yatırımlarımız sürüyordu. 3 tane projemiz vardı. Alışık olmadığımız, nasıl davranacağımızı bilmediğimiz bir döneme girdik ama buna hızla adapte olduk, şantiyelerimizi kapatmadık. 2020’den bugüne geldiğimizde mevcut işlerimizi bitirdik, yeni işlere başladık. Aynı zamanda Almanya ve Cezayir’deki projelerimiz de ivme kazandı. Bu dönemi büyüyerek, mevcut projeleri zamanında teslim ederek değerlendirdik. Almanya’da da hızlı bir büyümeye gittik. Pandemi süreci yeni kararlar almamıza da vesile oldu. Zaten 2019’da 400 milyon euro sermayeyle Torkam Holding’i kurmuş ve bütün şirketlerimizi bu çatı altında toplamıştık. Pandemi döneminde 2021 inşaatta biraz fren dönemi olunca biz de teknoloji yatırımlarımızı başlattık. Ve Teusan’ı kurduk.

Ne yapıyor Teusan?

Biz teknolojide kendimize milli ve yerli 2 tane çalışma alanı belirledik; tıbbi cihazlar ile haberleşme ve kargo taşımacılığına dönük insansız hava araçları. Yakın zamanda telematik cihazımın protatipini çıkardık. Sanayi ve Teknoloji Bakanımıza da sunduk, kendisi de çok ilgilendi. Aselsan da bu cihazla ilgileniyor. Yurtdışından da sipariş almaya başladık. Tıbbi cihazlar alanında daha 14 tane ürün belirledik. Bu sene sonuna kadar hepsini ticarileştirme aşamasına geçirmek istiyoruz.

Peki İHA’lar nasıl kullanılacak?

Biliyorsunuz Türkiye bir deprem ülkesi. Depremlerde kamunun en çok sıkıntı çektiği konu, haberleşmenin kesilmesi. Seyyar mobil veri istasyonlarıyla kamu haberleşmesi sağlanmaya çalışılıyor. Ancak ilk birkaç saat aksamalar yaşanıyor. Biz bunu için bir haberleşme iha’sı gerçekleştirdik. Deprem anında 5 saniye içerisinde kendisi otomatik havaya kalkıyor. 10 saat havada kalıyor. 100 kilometre alanda kamunun tüm haberleşmesini sağlıyor. Şu anda üretim aşamasındayız. Kasım ayı gibi prototipini uçurmayı planlıyoruz.

AFRİKA’DA TRİLYON $’LIK FIRSAT VAR

Gayrimenkul cephesinde işler nasıl gitti?

Bizim 2020 başı itibarıyla Cezayir’de devam eden 3’ü konut, 2’si otel olmak üzere 5 projemiz vardı. Türkiye’de toplam 2 milyar TL yatırım değeri olan 3 tane projemiz vardı. Almanya’da ise 2 küçük projemiz vardı. Bir de görüşmekte olduğumuz bir arsa yatırımımız vardı. Biz bu dönemde boşluğu fırsata çevirmek suretiyle hızlı bir büyüme gerçekleştirdik. Bugün Almanya’da 8 projemiz var. Cezayir’de 7 tane projemiz sürüyor. Türkiye’de de Konya ve Fikirtepe projelerimizi teslim ettik. Sefaköy projemizi de ağustos sonu tamamlıyoruz. Emlak Konut’tan da yeni bir iş yüklendik, o da Fikirtepe’de 330 dairelik bir kentsel dönüşüm işi. Yurtiçi ve yurtdışı projelerimiz 1 milyar doları aştı. Bir de bunların dışında Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde devasa bir işimiz var. Kamuya ait madenleri global partnerlerimizle işletip ekonomiye kazandırıp, elde edilen gelirin kamuya ait olan kısmını konut fonuna aktararak 100 bin konut yapmak üzere toplam büyüklüğü 7,8 milyar dolar tutarında anlaşma imzaladık. Bugün Afrika’da 10 milyon adet yani 1 trilyon dolarlık acil konut ihtiyacı var. Cezayir’in ise hem konuta hem altyapı yatırımlarına ihtiyacı var. Avrupa’da da başta Almanya olmak üzere İsviçre, Fransa, İspanya, Portekiz hepsinde ciddi konut açığı var. Yurtdışında çok fırsat var ve önümüzdeki 5 yılda bu ivme devam edecek. Türk müteahhitler mutlaka bu ülkelere gitmeli.

Halka arz planımız var. 2022’nin ilk yarısında bu konuyu değerlendireceğiz. Gelecek gelirle de teknoloji şirketimizi agresif şekilde büyütmeyi planlıyoruz. 5 yıl içinde teknolojide 1 milyar euroluk bir iş hacmine ulaşmayı hedefliyoruz.

ASIL TALEP 500 BİN TL’Yİ GEÇMEYEN KONUTLARA

Türkiye’de bir arz sıkıntısı var mı piyasada?

Talepte 2 konu var; lokasyon ve fiyat. Lokasyon konusuna baktığımızda İstanbul’da arsa yok. Eski binaları yıkıp, yenisini yapmak gerekiyor. Kentsel dönüşüm de karmaşık bir konu ve yavaş gidiyor. Emlak Konut ve TOKİ’nin devreye girmesiyle hızlanabilir. Fiyat konusuna baktığımızda ise Türkiye’de en çok talep gören konut tipi sosyal konutlar. 500 bin TL’yi geçmeyen 2+1’lere talep yüksek. Ama inşaat maliyetleri de 1 metrekare için 4 bin TL bandına oturdu. Bunun üzerine arsa maliyeti de eklenince fiyat artıyor. Bunun için yeni arsaların yaratılması gerek.

Son maliyet artışlarıyla birlikte İstanbul’un metrekare fiyat aralığı nasıl değişti?

Yeni metrekare aralığı 7 binle 70 bin TL arasında. 7 binin altı yok ama rakamlar her an 70 binden yukarı doğru çıkabilir.

3 SAATTE 140 MİLYON TL’LİK SATIŞ

Sektörde hareket var mı? Sizin yıl sonuna dair beklentiniz nasıl?

Talep devam ediyor. Geçen hafta Torkam E-5’teki ticari alanlarımızın açık artırması vardı. 3 saattte 140 milyon TL’lik satış yaptık. Muhammen bedelin üzerine yüzde 40 koyduk. Fakat şu bir gerçek ki dünyadaki en yüksek konut kredi faizine sahibiz. Yine de gayrimenkul sektörü canlı. Geçen yılki 1 milyon 499 bin rakamının bu yıl da yakalarız diye düşünüyorum.

İSTANBUL’DA TOPLAM 1 MİLYAR TL’LİK 2 LÜKS PROJE

Bu sene yeni projeleriniz olacak mı?

Biri Anadolu Yakası’nda diğeri Avrupa’da olmak üzere görüşmelerimizin devam ettiği 2 yeni proje var. Bunlar şehir merkezinde ve üst segmente hitap eden projeler olacak. Ortalama 50 bin metrekare inşaat alanı olan 2 projemize bu yıl sonuna kadar başlamayı planlıyoruz. Bu 2 projenin toplam yatırım değeri 1 milyar TL’yi bulacak.

Peki lüks konut talebi devam ediyor mu?

Yıllık verilerine baktığımızda lüks konut talebinde herhangi bir azalma görmüyoruz. Lüks her zaman zirvedeki yerini korur. Sadece kısa kısa ertelemeler yapar.