YÜTAM Komisyon’dan geçti

Yüksek Teknolojiler Araştırma Merkezi’nin (YÜTAM) kurulması ile TÜBİTAK’ın yapısına ilişkin düzenlemeleri içeren tasarı, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonunda kabul edildi.

Yüksek Teknolojiler Araştırma Merkezi ve Bilim, Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulu Kurulması ile Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısına göre, kamu tüzel kişiliğine haiz, idari ve mali özerkliğe sahip, özel bütçeli, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile ilgili Yüksek Teknolojiler Araştırma Merkezi (YÜTAM) kurulacak.

YÜTAM’ın merkezi Gebze olacak.

Merkezin görev ve yetkileri şunları olacak:

– Bilim Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulu tarafından belirlenen politika, strateji ve hedefler doğrultusunda bilimsel ve teknolojik alanlarda temel ve uygulamalı araştırma ve geliştirme faaliyetlerini gerçekleştirmek.

– Kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektörün ihtiyaç duyduğu alanlarda temel ve uygulamalı araştırma ve geliştirme faaliyetlerini gerçekleştirmek.

– Üniversitelerde icra edilen bilimsel araştırma ve geliştirme çalışmalarının, ihtiyaç duyulan teknoloji alanlarında kullanılabilir hale getirilmesi amacıyla temel ve uygulamalı araştırma ve geliştirme faaliyetlerini yürütmek.

– Üniversitelere ve kamu kurum ve kuruluşlarına ait araştırma merkezleri ile koordinasyon ve işbirliği içerisinde çalışmak.

– Görev alanı ile ilgili olarak laboratuvarlar ile temel ve uygulamalı araştırma ve geliştirmeye yönelik test altyapılarını kurmak, kullanıma açmak veya işlettirmek için gerekli iş ve işlemleri yapmak veya yaptırmak.

– Görev alanı ile ilgili olarak uluslararası kuruluşlar ve ülkeler ile işbirliği yapmak, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde anlaşmalar yapmak.

– Görev alanı ile ilgili konularda kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektöre hizmet vermek.

Yönetim Kurulu, 7 üyeden oluşacak

Yönetim Kurulu, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanının teklifi üzerine Başbakan tarafından seçilecek Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından, üniversitelerden ve özel sektörden ikişer temsilci ile YÜTAM Başkanı olmak üzere yedi üyeden oluşacak.

YÜTAM Başkanı, Yönetim Kurulunun da başkanı olacak.

Yönetim Kurulu üyeleri, bilimsel ve teknolojik alanlarda eser, araştırma ve buluşlarıyla temayüz etmiş veya araştırma ve teknoloji yönetimi konusunda yetkinliği bulunan, bilimsel ve teknolojik sistem, kurum ve bilimleri başarı ile kurmuş veya yönetmiş olanlar, lisans öğreniminden sonra kamu kurum ve kuruluşlarında veya Ar-Ge inovasyon ve teknoloji yetkinliği bulunan firmalarda en az on yıl deneyim sahibi olmuş, mesleğinde temayüz etmiş ve üstün nitelikli hizmetleriyle tanınmış kişiler arasından belirlenecek.

YÜTAM Başkanı dışındaki yönetim kurulu üyeleri en fazla dört yıl görev yapabilecek. Başkanın görevi sona erdiğinde yönetim kurulu üyeliği de sona erecek. Kurul üyeleri üst üste en fazla iki defa seçilebilecek. Herhangi bir nedenle üyelikleri sona erenlerin yerine Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanının teklifi üzerine Başbakan tarafından en geç bir ay içinde yeni bir üye seçilecek. Bu şekilde seçilenler yerine seçildikleri üyelerin sürelerini tamamlayacak.

Yönetim Kurulunun toplantı yeter sayısı beş, karar yeter sayısı dört olacak.

Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri şunlar olacak:

-Ülkenin bilim, teknoloji ve sanayi politika, strateji ve hedefleri doğrultusunda YÜTAM’ın faaliyetlerini yönlendirmek, izlemek ve değerlendirmek.

-Merkezin stratejik plan, yıllık bütçe teklifi, kesin hesap ve faaliyet raporlarına ilişkin karar almak.

-YÜTAM’ın faaliyet alanı ile ilgili ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlara mevzuat hükümleri çerçevesinde üye olunması veya üyelikten ayrılması için karar almak.

-Görev alanı ile ilgili olarak laboratuvarlar ile temel ve uygulamalı araştırma ve geliştirmeye yönelik test altyapılarının kurulmasına ilişkin karar almak.

-YÜTAM’ın taşınır ve taşınmazlarının kiralanmasına ilişkin karar almak.

-YÜTAM’a taşınmaz alınmasına veya satılmasına veya laboratuvarlar ile temel ve uygulamalı araştırma ve geliştirmeye yönelik test altyapılarının işlettirilmesine yönelik hususları Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanının onayına sunmak.

-YÜTAM faaliyetleri kapsamındaki ücret, telif ve işlenme ücreti, tutar veya üst limitlerine ilişkin karar almak.

-YÜTAM bünyesinde elde edilen tüm fikri ve sınai mülkiyet haklarının bedelli veya bedelsiz olarak devredilmesine ve lisans izninin verilmesine karar vermek.

-YÜTAM’a yapılacak yardım ve bağışlara ilişkin karar almak.

YÜTAM Başkanlığı; YÜTAM Başkanı, beş başkan yardımcısı ve hizmet birimlerinden oluşacak.

YÜTAM bünyesinde bilgi ve uzmanlıklarından yararlanmak üzere ilgili yasalar çerçevesinde yabancı personel istihdam edilebilecek.

Gelirleri

YÜTAM Başkanlığı; YÜTAM Başkanı, beş başkan yardımcısı ve hizmet birimlerinden oluşacak.

Başkan, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanının teklifi üzerine Başbakan tarafından, Başkan Yardımcıları ve YÜTAM hizmet birimlerinin yöneticileri ise YÜTAM Başkanının teklifi üzerine Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı tarafından atanacak.

Merkezin gelirleri, genel bütçeden yapılacak yardımlar; YÜTAM faaliyetlerinden elde edilen gelirler; bu faaliyetler sonucunda ortaya çıkan fikri ve sınai mülkiyet haklarına ilişkin gelirler; YÜTAM’a ait taşınır veya taşınmazlardan elde edilen gelirler; Uluslararası anlaşma ve faaliyetlerden kaynaklanan gelirler; YÜTAM’a yapılacak her türlü yardımlar ve bağışlardan oluşacak.

Mali kolaylıklar

YÜTAM işlemleri bu kapsamda, Harçlar Kanunu ile Belediye Gelirleri Kanunu gereğince alınan vergi, harç ve katılma payından, bu kapsamda düzenlenen kağıtlarla ilgili olarak damga vergisinden, kendisine yapılan bağış ve yardımlar nedeniyle veraset ve intikal vergisinden, sahip olduğu taşınmazları dolayısıyla emlak vergisinden muaf olacak.

Merkez, tarafından binek araçlar dışındaki araçlar ve her türlü eşyanın ithali ile yurt dışından gelen yayınlar, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi hariç, gümrük vergisi ile buna bağlı vergilerden, fonlardan, düzenlenen kağıtlar damga vergisinden, yapılan işlemler harçlardan istisna olacak, bunlar için ithalat sınırlaması uygulanmayacak.

YÜTAM’a makbuz karşılığında yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde beyanname üzerinden ayrıca gösterilmek şartıyla, beyan edilen gelirden veya kurum kazancından indirilebilecek.

Merkez, görevleriyle ilgili faaliyetlerden elde ettiği gelirleri dolayısıyla kurumlar vergisi açısından iktisadi işletme oluşmuş sayılmayacak.

YÜTAM tarafından yapılacak her türlü yapı ve eklentileri mimari, statik, tesisat ve her türlü fenni mesuliyeti YÜTAM’da olmak kaydıyla İmar Kanunu ve ilgili mevzuatında yer alan yapı ruhsatiyesine tabi olmayacak. Bu yapı ve tesisler için imar planlarında o maksada ayrılmış olması şartı aranmayacak ancak bu hükme göre oluşturulan yapı ve tesisler imar planlarına işlenecek.

Merkez, ayrıca Devlet İhale Kanunu’na da tabi olmayacak.

Yüksek Teknolojiler Araştırma Merkezi ve Bilim, Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulu Kurulması ile Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısına göre, Başbakanın başkanlığında kurul gündemiyle ilgili bakanlardan oluşan Bilim, Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulu oluşturulacak.

Gündemine göre toplantıya katılacak bakanlar, başbakan tarafından belirlenecek.

Kurul, yılda en az iki defa toplanacak ve sekretarya hizmetleri, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca yürütülecek. Bakanlık, Kurulun aldığı kararların ilgili kuruluşlarca uygulanmasını izleyecek ve değerlendirecek, sonuçlarını Kurula sunacak.

Bilim, Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulunun hazırlık çalışmaları kapsamında bilim, teknoloji ve sanayi politika ve stratejilerinin belirlenmesinde Bilim, Teknoloji ve Sanayi Danışma Kurulundan destek alınabilecek.

Kurul, Türkiye’nin bilim, teknoloji ve sanayi politika ve stratejilerine ilişkin kararlar alacak, öncelikli araştırma, geliştirme, teknoloji ve yenilikçilik alanlarını ve bunlarla ilgili plan ve programları belirleyecek, bu doğrultuda Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu ve kamu kuruluşlarını görevlendirecek, özel sektörle ilgili teşvik edici ve düzenleyici tedbirleri belirleyerek uygulanmasını sağlayacak.

Araştırma, geliştirme, teknoloji ve yenilikçilik içeren alanlarda çalışmalar yapmak üzere araştırma merkezleri ve/veya enstitülerin kurulması veya kurdurulmasına yönelik karar almak da Kurulun görev ve yetkileri arasında yer alacak.

Kurul ayrıca, nitelikli insan gücünün yetiştirilmesi ve etkin bir şekilde kullanımına yönelik karar alacak ve uygulanmasını sağlayacak, araştırma, geliştirme, üretim ve sanayileşmeye ilişkin yurt içi ve yurt dışı yatırım alanlarını belirleyecek, yönlendirmek ve desteklemek, gerektiğinde söz konusu yatırımlara devletin iştiraki için karar alacak, kamu kurumlarının ve özel sektörün yüksek teknoloji içeren ihtiyaçlarının yurt içinden karşılanmasına yönelik kararlar alacak ve gerekli faaliyetleri yürütmek üzere ilgili kurum ve kuruluşları görevlendirecek.

Bilim Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulu, kamu kurumlarının yenilik, yerlileşme ve/veya teknoloji transferini içeren mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde Sanayi İşbirliği Programı uygulanmasına yönelik karar alacak, bu kapsamda gerekli destek mekanizmalarının ve/veya programların geliştirilmesi ve gerekli faaliyetlerin yürütülmesine yönelik karar verecek, Ar-Ge ve Teknoloji Özel Hesabı’nın kullanımına ilişkin karar alacak.

12 üyeli Danışma Kurulu kurulacak

Bilim, Teknoloji ve Sanayi İcra Kuruluna görüş ve önerilerde bulunmak amacıyla Bilim, Teknoloji ve Sanayi Danışma Kurulu kurulacak.

Danışma Kurulu, kamu kurum ve kuruluşlarından, özel sektörden ve üniversitelerden dörder temsilci olmak üzere toplam on iki üyeden oluşacak. Üyeleri, bilim, sanayi ve teknoloji bakanının teklifi üzerine başbakan tarafından seçilecek. Üyelerinin nitelikleri ile çalışma usul ve esasları Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenecek.

Ar-Ge ve Teknoloji Özel Hesabı açılacak

Bilim, Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulu tarafından alınacak kararların uygulanmasına yönelik olarak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı merkez muhasebe birimi nezdinde Ar-Ge ve Teknoloji Özel Hesabı açılacak.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesinde yer alan Ar-Ge ödenekleri ilgili bütçe tertiplerine gider kaydedilmek suretiyle Özel Hesap’a aktarılarak kullanılacak.

Bilim, Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulu kararlarına istinaden gerçekleştirilecek faaliyetlere ilişkin giderler, Özel Hesap’tan karşılanacak. Özel Hesap, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yönetilecek.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesinde yer alan Ar-Ge ödeneklerinden aktarılacak tutarlar, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına bağlı ve ilgili kuruluşların bir önceki yıl bütçesi gelir fazlasından, maliye bakanının katılacağı Bilim, Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulu tarafından belirlenecek tutarla, Özel Hesap için Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına yapılan bağış ve yardımlar, Özel Hesap’ın nemalandırılmasından elde edilen gelirler, Özel Hesap’ın gelir kaynakları arasında yer alacak.

Bilim, Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulu tarafından desteklenmesine karar verilen araştırma ve geliştirme projeleri ile diğer program ve faaliyetlere ilişkin tutarlar, Özel Hesap’tan ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerin hesaplarına aktarılacak. Bu şekilde kaynak aktarılan kamu kurum ve kuruluşlarının Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu kapsamında yer alan kamu idarelerinden olması halinde aktarılan tutarlar ilgili idarelerin bütçelerine gelir kaydedilmeksizin açılacak özel hesaplarda izlenecek.

Ön ödeme yapılabilecek

Özel Hesap’tan desteklenen araştırma ve geliştirme projeleri ile diğer program ve faaliyetler için ön ödeme yapılabilecek.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesine Özel Hesap’a aktarılmak üzere ayrılan ödenekler başka amaçla kullanılamayacak. Özel Hesap’a aktarılmak üzere Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesinde tertiplenen Ar-Ge ödeneklerinin kullanılmayan kısımları ertesi yıl bütçesinin ilgili tertiplerine devren ödenek kaydedilecek.

Özel Hesap, düzenleme kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla yapılan her türlü muameleler nedeniyle düzenlenen kağıtlarla ilgili olarak damga vergisinden, yapılan bağış ve yardımlar veraset ve intikal vergisinden, yapılan işlemler yönünden harçlardan muaf olacak. Özel hesaplardan yapılacak kullanımlar yılı yatırım programı ile ilişkilendirilmeyecek.

Bilim, teknoloji ve sanayi politikalarını belirleme görevi 635 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına verildiğinden Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kurulması Hakkında Kanun’da kurumun görev ve yetkilerinde düzenleme yapılacak.

Bilim Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulu ile getirilen yeni mekanizma doğrultusunda TÜBİTAK’ın bünyesindeki araştırma merkezi ve enstitüler YÜTAM’a devredilecek. Bu merkez ve enstitülerin personeli, her türlü hak ve yükümlülükleri alacak ve borçları, dosyaları yazılı ve elektronik ortamdaki her türlü kayıtları ve dokümanı, projeleri, sözleşme ve taahhütleri, taşınırları ve taşıtları, bütün araç, malzeme ve gereçleri de YÜTAM’a geçecek.

Araştırma merkezi ve enstitü kurma yetkisi de TÜBİTAK Bilim Kurulundan alınarak Bilim Teknoloji ve Sanayi İcra Kuruluna verilecek.

TÜBİTAK tarafından geliştirilen teknolojilerin ticarileşmesine yönelik şirket kurma veya kurulmuş şirkete ortak olma şeklinde tamamlanmış olan görev, “Bilim Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulu tarafından belirlenen teknolojilerin ülke ekonomisine sınayi ve sosyal gelişmeye katkıda bulunmasını sağlamak amacıyla şirketlere yüzde 49 kadar ortak olma” şeklinde değiştirilecek.

Bilim Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulu ile getirilen yeni mekanizma doğrultusunda TÜBİTAK tarafından yürütülecek faaliyetlerin kapsamı ve niteliği dikkate alınarak, Bilim Kurulunun üye yapısı, üyelerin seçim usulü ve görevleri değiştirilerek Bilim ve Teknoloji Kuruluna dönüştürülecek.

Bu kapsamda Bilim ve Teknoloji Kurulunun üye sayısı yedi, toplantı ve karar yeter sayısı ise dört olacak.

Kurul üyeleri en fazla dört yıl görev yapabilecek ve en çok iki defa bu göreve seçilebilecek.

Kurul, Bilim, Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulunca belirlenecek hedef, ilke ve politikalar doğrultusunda kurumun bilim ve teknolojiyle ilgili çalışma usul esaslarını belirleyecek.

Ayrıca, TÜBİTAK’ın da Bilim Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulu kararları yönünde görev yapması doğrultusunda düzenlemeler yapılacak.

Tasarı kapsamında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına bağlı bazı genel müdürlüklerin isimleri değiştiriliyor, görev ve yetkileri yeniden düzenleniyor.

2017 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa istinaden Maliye Bakanlığınca yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar Bilim Teknoloji ve Sanayi İcra Kurulu kararlarına yönelik gerçekleştirilecek faaliyetlere ilişkin Ar-Ge ve Teknoloji Özel Hesabından yapılacak harcamalar, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunun 2017 yılı bütçesinde yer alan ödenekten, Ar-Ge ve Teknoloji Özel Hesabının diğer harcamaları ise Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının 2017 yılı bütçesine tefrik edilen ödeneklerden karşılanacak.

KAYNAK : STAR GAZETESİ