NASA’dan iyi haber: Rekor seviyede düştü

NASA’dan bilim insanları, Kuzey Kutbu üzerindeki ozon tabakasına ilişkin araştırmanın sonuçlarını paylaştı. Buna göre, söz konusu bölgedeki ozon seyrelmesi mart ayında rekor seviyede düşerek, 205 Dobson birime geriledi.

Her yıl etrafı devasa okyanuslarla çevrili olan Antarktika’nın üstünde oluşan ozon katmanında, bu yıl Kuzey Kutbu üzerinden yapılan gözlemlerde olağanüstü bir açıklık gözlemlendi. Geçtiğimiz günlerde açıklama yapan bilim insanları, Arktik üzerindeki ozon deliğinde güçlü bir azalma kaydettiklerini duyurmuştu.

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA)’dan konuyla ilgili gelen son bilgilere göre, Arktik üzerindeki ozon seyrelmesi mart ayında rekor seviyede düşüş yaşadı. Uydu gözlemlerinden elde edilen verilere ilişkin yapılan analizlerin, ozon seviyelerinin 12 Mart’ta 205 Dobson birime düşerek en düşük gerilemeyi yaşadığı bildirildi. Dobson birimi, Dünya atmosferi boyunca dikey bir sütundaki eser gaz miktarının ölçü birimi olarak biliniyor.

Kuzey Kutbu üzerindeki ozon seviyesi, mart ayında 205 Dobson birime geriledi

Her ne kadar böylesi düşük seviyeler nadir olsa da, benzeri görülmemiş değil. Benzer düşük ozon seviyeleri, 1997 ve 2011 yıllarında stratosferde meydana geldi. Karşılaştırma yapacak olursak, Arktik’te daha önce gözlenen mart ayının en düşük ozon değeri 240 Dobson birimi dolaylarındaydı. NASA’nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nden bilim insanı Paul Newman, “Bu yılın düşük Arctic ozonu her on yılda bir olur.” dedi ve ekledi: “Ozon tabakasının sağlığı için, kutup ve ozon seviyeleri mart ve nisan aylarında tipik olarak yüksek olduğu için bu önemlidir.”

Bildiğimiz gibi Ozon, 3 oksijen atomundan oluşan molekülleriyle renksiz bir gazdır ve atmosferin üst katmanlarında yer alır. Ozon tabakası, yeryüzündeki hayatı Güneş’in zararlı ultraviyole radyasyonundan koruyan doğal kalkan görevi gören bir gaz tabakası olarak biliniyor. Zararlı ultraviyole radyasyon, cilt kanseri ve katarakt ve diğer çevresel konularda problemlere yol açıyor.

Benzer ozon seviyeleri, 1997 ve 2011’de gerçekleşti

Mart ayında Arktik ozon tabakasının azalmasına, aralık ayından mart ayına kadar alışılmadık derecede zayıf üst atmosferik dalga olayları nedeniyle ortaya çıkan faktörlerin bir kombinasyonu neden oldu. Bu dalgalar, alt atmosferde deneyimlediğimiz hava sistemlerine benzer şekilde üst atmosfer boyunca hava hareketlerini yönlendiriyor.

Bu yıl hava dinamiklerinin zayıf olmasına yol açan faktörleri bilmediklerini dile getiren Paul Newman, “Fakat biliyoruz ki, Montreal Protokolü nedeniyle kloroflorokarbonları atmosfere iletmeyi bırakmasaydık, bu yıl Kuzey Kutbu’ndaki seyrelme çok daha kötü olurdu.” şeklinde konuştu. 2000 yılından bu yana, atmosferde kloroflorokarbonların ve diğer insan yapımı ozon tabakasını incelten maddelerin seviyeleri önemli ölçüde azaldı ve bu durum devam ediyor.

KAYNAK : Star.com.tr