Kültür Şûrası’ndan yerli hamlesi

Tam 28 yıl sonra yeniden toplanan 3. Milli Kültür Şurası’nın sonuç raporu dün açıkladı. 3-5 Mart tarihleri arasında İstanbul’da toplanan yaklaşık 170 ismin bir araya geldiği 17 komisyonda alınan tavsiye kararları Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından rapor haline getirildi. Raporda Türkiye’nin tanıtımı için kültür sanat alanındaki birikimimizin nasıl kullanılacağından yereldeki kültür sanat değerlerimizin merkezde karşılık bulması için neler yapılmasına kadar pek çok konuyla ilgili tavsiye kararları alındı.

DAHA AKTİF OLMAK İÇİN

Raporda komisyonların ortak dile getirdikleri konuların başında ise Yunus Emre Enstitüsü, TİKA gibi yurt dışında faaliyetlerini sürdüren kurumlar arasında organizasyon eksikliğinin giderilmesi bu kurumların kültür diplomasisinde daha etkin kullanılması, kültür sanat alanında akademik çalışmalara imkan verilmesi adına üniversitelerde yüksek lisans ve doktora programlarının açılması ve her şeyden önemlisi dünyaca ünlü sanatçılar yetiştirmek için çocukların sanatla çok küçük yaşta tanışmasına imkan sağlanması gibi konular öne çıktı. 2020’de yeniden toplanacak olan Şura’nın kültürel yozlaşmanın önüne geçmek için bundan böyle nasıl bir yol haritası izleyeceğini gösterecek olan sonuç raporundaki tavsiyeler ise şöyle:

KÜLTÜREL ÇEŞİTLİLİK DESTEKLENMELİ

Haluk Dursun Başkanlığında toplanan Kültürel Politikalar Komisyonu’nda öncelikle tek tip kültür politikaların önüne geçilmesi gerektiği vurgulandı. Kültür politikalarının toplumun tüm katmanlarını kavrayan kuşatıcı olması gerektiğinin altı çizildi ve şu noktalara dikkat çekildi: “Kültür alanındaki çeşitlilik desteklenmeli. Kültür destek fonu en az iki katına çıkarılmalı. Tarihi kültürel ve çevresel hususiyetleri sebebiyle İstanbul Tarihi Alan Başkanlığı, Söğüt-Bilecik-Bursa Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu Tarihi Alan Başkanlığı ve Sarıkamış Savaşları Alan Başkanlığı kurulmalı.”

ORTAK MİRASIMIZ ORTAK HAFIZA

Kültürel Diplomasisi Komisyonunda alınan tavsiye kararlarında sadece merkezlerde değil yerel belediyeler ve üniversiteler aracılığıyla da ülkeler arası kültürel diplomasinin yapılacağı, öğrenci değişim programlarından bu anlamda da yararlanılacağı hususuna yer verildi. Ayrıca Balkanlar, Orta Asya, Ortadoğu, Kuzey Afrika’ya dönük özel projeler çalışılması ve bu coğrafyalarla kendi coğrafyamız arasındaki benzerlikler üzerinden yeni ortaklıkların kurulması, ortak arşiv ve tarihi belge paylaşımlarının yapılması kararı sonuç raporunda yer aldı.

VERGİ DÜZENLEMESİ

Kültürel mirasımız ve kültür ekonomisi alanında küresel bir başarı hikayesinin yazılabileceği ve dünyadaki kültürel ekonomiden aldığımız payı iki katına çıkarmamızın mümkün olduğunun vurgulandığı Kültürel Ekonomi Komisyonunda Ali Saydam’ın başkanlığında alınan tavsiye kararlarından sonuç raporuna yansıyanlar: Kültür ve sanat niteliği olan ürünlerin ihracatının kamu tarafından teşvik edilmesi, özel kültür fonu oluşturulması. Kültür ve sanat ürünlerinin satın alınmasında Kamu İhale Kanunu mevzuatında gerekli kolaylaştırıcı düzenlemelerin yapılması. Kültür ekonomisinin canlandırılması için ülkemizin iyi ilişkiler içinde olduğu çevre ülkelerden yaratıcı ekonominin yüzde 50’sini elinde bulunduran Batı Avrupa ve Kuzey Amerika’yı içeren merkeze doğru bir yol haritasının belirlenmesi. Türk sanatçılarının eserlerinin sergilendiği ve satıldığı profesyonel galeri ve sanat evlerinin kurulması ve desteklenmesi.

MEZAR TAŞI TAPU SENETİ

Müzeler ve Kültürel Varlıkları Komisyonunun sonuç raporunda öne çıkanlar: Nitelikli uzmanların görevlendirilmesi. Müzelerimizdeki eser depolarının bilimsel bir yaklaşımla yönetilmesi. Ülkemizde konservasyon-restorasyon alanında bilimsel araştırma ve uygulamaların yönetilmesi için enstitü kurulması. Kültür varlıklarımızın turizme kaynak yaratan basit bir kar anlayışıyla değil kalıcı varlıklar olarak korunması.Ülkemizin tapu senetleri sayılan eski mezarlıklarımızdaki taşların belgelenerek yayınlanması.

Sahte tarih algısının önüne geçilsin

Mimarlık komisyon raporunda öneçıkanlar: Bir çok yeni şehircilik faaliyeti ve bina binlerce yılda özenle oluşan şehir medeniyetini tahrip etmektedir. Denetimsiz kentleşmenin önüne geçilmeli kimliksiz ve birbirine benzeyen kentleşmeye karşı olunmalı. Mimaride geleneksel yanlış yorumlanmakta ve binaların üzerine Selçuklu ya da Osmanlı motifleri yapıştırılarak sahte bir tarih yaratılmaktadır. Camilerin büyük bir kısmı hem inşaat kalitesi hem de estetik yönden sorunludur. Rantlaşmaya imkan sağlayan çok katlı binaların önüne geçilmelidir.

Ödenekli tiyatrolar özerkleşmeli

İskender Pala Başkanlığında toplanan Sahne ve Gösteri Sanatları Komisyonunun sunduğu tavsiyelerden ortak sonuç raporuna yansıyanlar: “Sahne sanatları repertuarında yerli ve yabancı eser dengesinin milli değerler gözetilerek sağlanması.Ödenekli tiyatroların tıpkı özel tiyatrolar gibi daha özgür ve etkin olabilmesi için özerkleştirilmesi, bürokrasiden kurtulması. Özel tiyatrolara ve yerli oyunlara verilen desteğin artırılması , ödenekli tiyatrolar ile özel tiyatrolar arasındaki haksız rekabetin giderilmesi.İstanbul Atatürk Kültür Merkezi ve muadili binaların ihya edilmesi. Geleneksel sanatımızın yaygınlaşması arşivlenmesi için müze kurulması. Türk sahne sanatları adına milli bir sanat vakfının oluşturulması bu vakfın seçimle ve özel bütçe ile çalıştırılması.

Ödüllü filmlere bilet desteği

Sinema, Radyo, Televizyon Komisyonunun sonuç raporunda dikkat çeken tavsiyeler: Dünyaya açılan Türk dizi sektörünün evrensel insani değerlere uygun içerik açısından denetlenmesi ve bu dizilerin Türk kültür ve medeniyetini tanıtma sevdirme Türk markalarını özendirme aracı olarak kullanılması. Ödül alan yapımlara seyirci bilet üzerinden destek verilmesi. Dönem ayrımı, gruplandırılması ve kategori yapılarak Türk sinema tarihinin yazılması.

Geleneksel müzik için okul

Yalnızca geleneksel müzik ve yalnızca çok sesli müzik alanında eğitim veren yüksek kurumların açılması, özel koroların kurulması. Tv kanalları için hazırlanan müzik programlarının kalitesinin arttırılması gibi konular da sonuç raporunda yer aldı.

Uluslararası Yunus Emre Edebiyat Ödülü verilsin

3. Milli Kültür Şurası’nın sonuç raporunda, Dil ve Edebiyat Komisyonuyla ilgili öne çıkan tavsiyeler: “Türkçenin kapsamlı bir etimoloji sözlügü hazırlanmalı. Çocuklarımızın kendi masallarımızdan büyütülmesi ve bunun için külliyatların yayınlanması. Çocukların erken yaşta kütüphünelerle tanıştırılması. Günümüz şair ve yazarlarını topluma tanıtmak bakımından yeni politikaların geliştirilmesi. İstanbul’da modern bir Türk edebiyatı müzesinin kurulması. Türk edebiyatını dünyaya tanıtmak için çok dilli bir edebiyat dergisinin çıkarılması. Yurt dışında Türk edebiyatı festivallerinin düzenlenmesi. Uluslararası Yunus Emre Ödülleri verilmesi.

Yayıncılık ve Kütüphanecilik Kültür Komisyonu sonuç raporunda dikkat çekenler ise şöyle: Kütüphanelerin yaşanabilir alanlara dönüştürülmesi. Kitapların sergileneceği kitabevlerinin sübvanse edilmesi, dijital kopyacılığın önüne geçilmesi. Yayıncılar için ortak mekanlarının tahsisi. Sahaflıkta bir standartın getirilmesi.

KAYNAK : Yenişafak