Kızılay 149 yaşında

1868 yılında kurulan, 1877’de Hilal-i Ahmer Cemiyeti adıyla faaliyetlerini devam ettiren ve son olarak 1935 yılında bugünkü adını alan Kızılay 149 yaşında.

11 Haziran 1868 tarihinde Osmanlı Mecruhun-i Askeri Muavenet Cemiyeti (Osmanlı Yaralı ve Hasta Askerlere Yardım Cemiyeti) adıyla merkezi İstanbul’da kurulan cemiyet, 14 Nisan 1877’de Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti adını aldı.

1925’te genel merkezi Ankara’ya taşındı ve adı 1935 yılında Türkiye Kızılay Cemiyeti olarak değiştirildi. Osmanlı İmparatorluğu‘nda “Osmanlı Yaralı ve Hasta Askerlere Yardım Cemiyeti” adı ile 1868 yılında faaliyete geçen kuruluş, en son 1947 yılında “Türkiye Kızılay Derneği” ismini aldı. İlk başkanlığını Marko Paşa adındaki Rum asıllı Osmanlı hekimi yaptı.

Kızılay arşivinden 100. yıl fotoğrafları + 1Tümünü Gör 09 Haziran 2017 Diğer

Türk Kızılayı yaklaşık 150 yıl önce Hilal-i Ahmer olarak 1868 yılında kurulmuştur. Kızılay’ın 100. kuruluş yılı olan 1968 yılında yapılan etkinliklerden arşiv fotoğrafları..

Hilal-i Ahmer Cemiyeti’nin logosu.

Kızılayın ilk kurucuları Dr. Abdullah Bey, Sedrar-ı Ekrem Ömer Paşa, Marko Paşa, Edhem Paşa, Della Suda Faik Paşa ve Hüseyin Hilmi Paşadır. Dernek kuruluşundan bu yana, Balkan Savaşlarında; Bingazi, Trablusgarp, Humus, Selanik, Üsküp ve Gelibolu’da Birinci Dünya Savaşı sırasında çeşitli cephelerde hastaneler açarak Türk ordusuna maddi ve manevi yardımda bulunmuş ve hizmetlerini İstiklal Savaşı yıllarında sürdürmüştür.

Yurdun muhtelif yerlerinde ortaya çıkan tabii afet ve felaketlerde, Kızılay bütün imkanlarıyla felaketzedelerin ilk ve acil yardımlarına koşar. Böyle durumlarda vatandaşların barınmaları, beslenme ve tedavileri Kızılay ekiplerince karşılanmaktadır. Ayrıca başka devletlerde meydana gelen afet yardımlarına katılır. Ekipler göndererek, malzeme ve para yardımında bulunur. Kızılay, savaşta veya olağanüstü hallerde, hükümetin gösterdiği lüzum ve ihtiyaca göre vatandaşların ve silahlı Kuvvetlerin yardımına koşar. Bu gaye için lüzumlu malzeme araç ve gereçleri daima kontrol altında bulundurarak hazır bekletilir.

Katar Osmanlı Devleti’nin bir ilçesiydi

Dünya gündeminin ilk sırasını işgal eden Katar geçmişte Osmanlı Devleti’nin bir ilçesi idi, İstanbul’dan gönderilen kaymakamlar tarafından idare edilirdi ama İstanbul, 19. yüzyılın ilk senelerinden itibaren Katar üzerindeki hâkimiyetini kaybetmişti. Bölgedeki mücadeleler geçmişte kabileler arasındaki çekişmeler kaynaklanırdı, kabilelerin Katar’ı ele geçirme çabaları sadece İngiltere’nin işine yaramıştı ve İngiltere’nin yerinde de bugün Birleşik Amerika var!Habertürk yazarı Murat Bardakçı Katar konusunu tarihi ile ele aldı. İşte, dünyanın en zengin memleketi olan ama son günlerde hedef tahtasına konan Katar’ın son iki asırlık geçmişi…Bin adet gemi1918’e kadar Osmanlı İmparatorluğu’nun bir ilçesi olan ve İstanbul’dan gönderilen kaymakamlar tarafından idare edilen ama devlet otoritesinin tam olarak bir türlü kurulamadığı Katar’ın kısa öyküsü:Osmanlı Arşivleri’nde Katar ile ilgili en eski belge 1550’li senelerden kalmadır ve bölgenin ticarî önemi ile halkın sahip olduğu bin kadar gemiden bahsedilir.Katar, devletin gözünde Portekizliler’in 16. asrın ortalarında Basra Körfezi’nde cirit atmaya başlamaları üzerine önem kazandı. Arap Yarımadası’nın bugün Suudi Arabistan’a ait olan Dahran ve Dammam gibi şehirlerinin bulunduğu batı sahili o tarihlerde “Lahsa” ismi ile “beylerbeyilik”, Katar da “sancak” hâline getirildi, buralara idareciler gönderildi ve küçük bir askerî birlik de sevkedildi.Bölgedeki asıl hadiseler 1770’li senelerde çıktı. Bahreyn’de şimdi iktidarda bulunan “Halife” hanedanının büyüklerinden olan ve o yıllarda Kuveyt’te yaşayan el-Halife,Katar’ın bazı limanlarını işgal etti. Katarlı kabile liderleri ile İranlılar işgale müdahale edince el-Halife ele geçirdiği limanları terkederek Katar’ın kuzeyindeki Bahreyn Adası’na yerleşti ve adada iktidarı bugüne kadar elinde bulunduran “Halife”hanedanının temelleri de bu şekilde atılmış oldu.Ama, el-Halife’nin Katar üzerindeki emelleri son bulmadı, Bahreyn ile Katar şeyhleri arasında senelerce devam eden çekişmeler yaşandı ve 19. yüzyılın başlarında bugünkü Suudi Arabistan’ın isim babası olan İbn Suud’un da Körfez bölgesinde hâkimiyet kurmaya çalışması üzerine mesele daha da karmaşık hal aldı.Katar, o günlerde Osmanlı İmparatorluğu’na bağlı bir kaza merkezi, yani ilçe idi ve Bâbıâlî yerli halkın sözü geçen liderlerini ilçeye kaymakam olarak tayin ediyordu.. İşte o günlerde, Arabistan’ın ortasındaki bölgelerde yaşayan Beni Temîm Kabilesi, Katar taraflarına göç etti ve bu kabileye mensup Sânî ailesi zamanla bölgede güç kazandı.Hanedanın kuruluşuKatar’da şimdi iktidarda bulunan el-Sânî Hanedanı bu şekilde doğdu ve aile 1860’lardan itibaren Osmanlı kasabasında, yani Katar’da söz sahibi olmaya başladı…Bölgedeki güç yarışı ve çekişmeler bitmek bilmiyordu… 19. yüzyılda işin içine bir de İngiltere girdi, Bahreyn’i nüfuz alanlarına dahil edip Katar’a da baskı yapmaya başladılar ve 1868’de Katar’ın güçlü adamı Muhammed bin Sânî’yi Bahreyn’e vergi vermeye mecbur bıraktılar.Bu gelişmeler o günlerde Bağdat Valisi olan sonraki senelerin sadrazamı ve ilk anayasanın mimarı Midhat Paşa’nın dikkatini çekti. Yaşananların tehlikeli bir hal almaya başladığını farkeden Paşa önce uzun zamandır İngiltere ile yakınlaşıp devlete başkaldıran Kuveyt’i kontrol altına aldı ve İngilizler’in karşı çıkmalarına rağmen Lahsa’ya, yani Arap Yarımadası’nın Katar’a yakın olan batı sahillerine askerî birlikler sevkederek devlet hâkimiyetini bölgede yeniden kurdu.Katar’da hüküm süren ama Bahreyn’in tehdidi altında bulunan Şeyh Câsim bin Sânî de o günlerde Katar’a Osmanlı askerlerini davet etti ve Bâbıâlî 1871’de Katar’da tekrar söz sahibi oldu. Katar bir müddet sonra Necd Sancağı’na bağlı bir ilçe olarak yeniden teşkilâtlandırıldı ve Şeyh Câsim bin Sânî de fahrî kaymakam yapıldı.

KAYNAK : Yenişafak