Kiralar yüzde 40 düştü

Kentsel dönüşümdeki rantı görüp kiraları yüzde 50’nin üzerinde artıran mal sahipleri yüzünden uzun zamandır boş kalan cadde mağazaları yeniden hareketleniyor. Sabah’ta yer alan habere göre ilk kira indirimi hamlesi de özellikle Rus turistlerin alışveriş yaptığı Laleli’den geldi.

Laleli Sanayici İşadamları Derneği Başkanı Gıyasettin Eyyüpkoca da Laleli’deki dükkan kiralarının yavaş yavaş makul seviyelere geldiğini ve boşalan dükkanların da dolmaya başladığını söyledi. “Kiralarda yüzde 40’a varan indirimler yapılıyor” diyen Eyyüpkoca, her kapanan mağazanın 8-10 kişinin işsiz kalması anlamına geldiğini, bunun da ekonomiyi ciddi anlamda sarsabileceğini kaydetti.
Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel ise Bağdat Caddesi ve Beyoğlu’nda da indirimlerin başladığını dile getirdi. Öncel, “Cadde’de kira indirimi yapan dükkanlar dolu. Zaten yüksek kiralar da ısrar ederlerse mağazalarını kiraya verecek kişi bulamayacak” diye konuştu.

AVM’nin patronu banka

KDM’nin kurucu ortağı ve Alışveriş Merkezleri Yatırımcıları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Murat İzci ise, AVM yatırımcılarının da zorda olduğunu, hiçbir AVM’nin mağaza kaybetmek gibi bir lüksünün olmadığını dile getirdi. İzci, “Burada asıl patron bankalar. AVM yatırımcısı bankaya dövizle borçlu. Dolayısıyla gelirinin de dövizle olması gerekiyor. Bir kira indirimine gitmeden önce bunu bankaya sorması ve izin alması gerekiyor. Banka izin vermezse indirim yapamaz” dedi.

“Yüksek kiralar büyümemizi engelledi”

Avva’nın sahibi Volkan Atik ise AVM’lerden bekledikleri indirim hamlesini göremediklerini söyledi. Şu anda büyümeyi yurtdışı mağazalarla sağlamayı hedeflediklerini belirten Atik, “Yüksek kiralar Türkiye’deki büyümemizi engelledi. Biz de Türkçe, Rusça ve Arapça konuşulan ülkelerde mağazalaşarak büyüyeceğiz” dedi.

Kiralamalarda denge bulunmazsa dükkanlar kapanır

ABD’deki başkanlık seçimlerinin ardından 3,3004 TL ile tarihi zirvesine çıkan dolar dün 3,3237 TL’yi görerek yeni bir rekora imza attı. İbre 3,40’ı gösterirken perakende sektöründe de endişeler arttı.Nitekim Türkiye’deki alışveriş merkezlerinin yüzde 40’ı euro, yüzde 30’u dolar, yüzde 30’u ise Türk Lirası üzerinden anlaşılarak kiralanıyor. Dövizle kiralamalar yüzde 70’i bulduğu için mağaza sahipleri aylık cironun kiraya yetmeyeceğini dile getiriyor. MEKTUP YAZDILAR Bu konuyu Temmuz ayında Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği’ne (AYD) mektup yazarak ilettiklerini ve indirim istediklerini belirten marka sahipleri, “Ortak bir yol bulmak zorunda olduklarını aksi taktirde dükkanların kapanacağını söyledi. Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel, “Mağazaların büyük kısmı mağaza sahiplerinin kira indirimine yanaşmamasından kapandı” dedi. PATRONUN GÖZÜ KİRACININ CEBİNDE DEĞİL Jones Lang LaSalle Türkiye Başkanı Avi Alkaş, “Hızlı yükselişi kimse beklemiyordu. Ama mağduriyet yaşanmasın diye tüm taraflar denge arayışı içinde” şeklinde konuştu. Evyap arsası üzerine kurulan Vadistanbul projesinde Aydınlı Grup’la yolları ayıran ve İnvest İnşaat’la yola devam eden Artaş İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Çetinsaya da patronların gözünün kiracının gözünde olmadığını söyledi. Çetinsaya, “Tüm işletmelerde kazan kazan formülü esastır. Herkes üzerine düşen görevi yerine getirir. Denge bulunmak zorunda” dedi. Vadistanbul hakkında da bilgi veren Çetinsaya, projenin teras, park ve bulvar olmak üzere 3 etaptan oluştuğunu, 1.111 konutlu ilk etapta oturum başladığını, ikinci etapta inşaat faaliyetlerinin sonuna yaklaşıldığını, üçüncü etap Vadistanbul Park’ın ise 2017 sonuna doğru teslim edileceğini aktardı. Projede ofis ve 5 yıldızlı otel de bulunuyor.

Dev mağaza zinciri çöktü

Semih Şeftali’nin 2002 yılında kurduğu Esse zaman içinde önemli bir konuma yükseldi. Esse bünyesinde 100’ü franchise olmak üzere toplam 207 mağazaya ulaşıldı. Hürriyet’te yer alan habere göre geçtiğimiz Şubat ayında ise Esse için yeni bir süreç yaşandı. Şeftali, Esse’yi, H. Erhan Abaz, A. Cüneyt Yağcı ve Atilla Okumuş’a sattı. Ticaret sicil kayıtlarına göre şirketin yüzde 10’ar hissesi Yağcı ve Okumuş’a kalan kısım ise Ataköy Dayanıklı Tüketim Mamulleri Sanayi ve Tic. Ltd. şirketine geçti.Esse yeni yönetime geçtikten sonra faaliyetlere kaldığı yerden devam etti. Ancak, işlerde belli ölçekte düşüş yaşanmaya başladı. En sancılı süreç ise 15 Temmuz darbe girişimi sonrası yaşandı. Yaşanan sorunu ilk hissedenler ise şirket çalışanları oldu. Maaş ödemelerinde yaşanan sıkıntılar giderek artmaya başladı. Birçok şirket çalışanı üç aya yakın bir süreden beri maaş alamadıklarını belirtti.Şirkete karşı onlarca icra takibiŞirkete yönelik artan haciz baskısı nedeniyle iflas erteleme gündeme gelse de OHAL süresince yasak olduğu için bu yola başvurulamadı. Bir tür koruma sağlayan konkordato başvurusu için bir dizi görüşme yürütüldü. Yaşanan soruna çözüm bulunamayınca bu kez tedarikçiler harekete geçti.En gözde mağaza da kapandıGeçtiğimiz iki hafta içinde ise Esse’nin birçok mağazasının kapatıldığı öğrenildi. Kapanan şubeler arasında ‘Esse’nin gözbebegi’ olarak nitelenen Suadiye mağazasının da olduğu anlaşıldı. Anılan mağazada tüm rafların boşaldığı görüldü. Şirkete yakın bir kaynak ise bazı mağazalardaki ürünlerin alacaklı çalışanlar tarafından alındığını öne sürdü. Adının açıklanmasını istemeyen bir mağaza yöneticisi ise “Şu an tüm mağazalarda POS cihazları Esse’ye ait değil. Şirketin borçlu olduğu tedarikçilerin POS cihazları geldi mağazalara” dedi.AVM yönetimi dışarı çıkardıEsse’nin bir başka mağaza çalışanı ise yaşadıklarını “Esse el değiştirdiğinden bu yana toparlanamadı. Biz çalışanlar olarak çok mağdur olduk. Şirketin çalışanları olarak Esse’ye ne oldu bilmiyoruz. Bize bir açıklama dahi yapılmadı. En sonunda bir gün mağazaya geldiğimizde, AVM yönetimi bizi mağazadan çıkardı. Üç aydır maaş almıyoruz. Üç aydır maaş almamak; kira yatıramamak demek, kredi veya kredi kartı ödeyememek demek. İş arayacak para bulamamak demek, elektrik, su, doğalgaz faturası ödeyememek demek…” sözleriyle anlattı.Tedarikçiler bir araya geldiEsse’nin yaşadığı sıkıntının aşılması için, hem şirket ortaklarının hem de tedarikçileri birkaç aydan beri çeşitli arayışlara girdi. Bu amaçla Sektör Mağazacılık Züccaciye İç ve Dış Tic. San. A.Ş. ismiyle yeni bir şirket kuruldu. 21 Ekim’de kurulan Sektör A.Ş.’nin yönetim kurulu üyesi Ali Güner. hurriyet.com.tr’ye konuşan Güner, alacaklı konumunda bulunan perakendeciler olarak devreye girdiklerini belirtti. Güner’in verdiği bilgilere göre en büyük borç 300 milyon lira ile tedarikçilere ait. Tedarikçilerin yanı sıra, bankalar ve şirket personeli de alacaklı durumda.Başarırsak dünyada bir ilk olurGüner, “Yalnızca ben değil bir çok tedarikçi arkadaş bu işin altına elimize koymuş durumdayız. Biz yeni bir şirket kurduk. Tedarikçi alacaklarını yapılandırdık. Şimdi AVM’lerle görüşüyoruz. Hafta başı da AVM yetkilileriyle bir araya geleceğiz. Temasta olduğumuz birçok yetkili de Esse’nin ayağa kalkması için çaba içinde. Öte yandan, ilk yapacağımız şey mağazalara yeniden mal vermek olacak. Personeli, tüm özlük haklarıyla yeni şirkete geçireceğiz. Yine personele de yakın zamanda ödeme yapacağız. Esse’nin sitesi de kapalı; onu da kısa süre içinde açacağız.107 mağazadan 37’si kapanacakŞirkete bağlı 107 mağazadan 37’sini kapatma kararı aldık. Evet Esse beli ölçüde küçülecek ama yoluna devam etmesi için her şeyi yapmaya kararlıyız. Esse’nin kapanması sadece Esse ile ilgili bir sorun ortaya çıkarmayacak. Bu şirkete mal tedarik eden çok sayıda firma ve bu firmaların çalışanları var. Evet zor bir işin altına girdik. Avukatlarımız, bu modelin dünyada dahi bir ilk olma özelliği taşıdığını söylüyor. Başaracağımıza da inanıyoruz” dedi. 10 ülkede 53 mağaza kapattı Kiralar yüzde 50 düşecek Türkiye’deki ilk mağazasını kapattı

KAYNAK : Yenişafak