Bakan Nureddin Nebati’den kur ve enflasyon mesajı

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati Bursa Ticaret ve Sanayi Odasında İş Dünyası ile İstişare ve Değerlendirme Toplantısı’nda konuştu. Bakan Nebati, kur korumalı mevduat hesabı ile döviz kurunda stabilizasyon sağlandığını belirtirken, “Kur korumalı mevduat hesabında 596 milyar lira olan bakiye, 1 Nisan itibarıyla 695 milyar Türk Lirasına ulaşmış durumda” dedi. Bakan Nebati bugün açıklanan enflasyon rakamlarına ilişkin, “Bizler Mart ayında yüze 61.1 seviyesine yükselen enflasyonu düşürmek için kararlı adımlar atmaktayız. Beklentilerini enflasyon daha da yükselecek kurgusu üzerine kuranlar ve bunun üzerinden fahiş fiyat uygulayan işletmeler takibimiz altındadır” ifadelerini kullandı. Bakan Nebati yaptığı açıklamalarda, Devletin doğalgazda sübvansiyon oranının yüzde 78 seviyesinde olduğunu söyledi.

İşte Bakan Nebati’nin konuşmasından önemli satır başları:

Son haftalarda birçok uluslararası kuruluş büyüme rakamlarını düşürüyor. ABD’de son 40 yıl AB’de son 35 yılın en çok enflasyon rakamlarını gördük. Son haftalarda birçok uluslararası kuruluş büyüme rakamlarını düşürüyor. ABD’de son 40 yıl AB’de son 35 yılın en çok enflasyon rakamlarını gördük.

Enflasyon, faiz ve kur bu önemli bir kıskaç. Bu üç alanda birinci kurların stabil hale gelmesiydi. 20 Aralık akşamında kurlara yönelik davranışlardaki bozukluğu kalıcı bir şekilde iyileştiren ilk adım olan kur korumalı mevduat hesabı, Türkiye’de uzun yıllardan sonra kurun stabil olması, öngörülebilir olması noktasında en önemli saç ayaklarından birisini ortadan kaldırmış durumdayız. Döviz kurunda stabilizasyon sağlandı. İş ve yatırım ortamında öngörülebilirliği artırdık. Enflasyon üzerindeki  kur baskısını azalttık. TL mevduatların vadesini 24 binden 49 bine çıkardık bankacılık sistemi çok daha güçlü bir hale geldi.

KKM 695 MİLYAR LİRAYA ULAŞTI

Kur korumalı mevduat hesaplarının en net ve güçlü etkisin ne kadar doğru bir karar almış olduğumuzu Rusya-Ukrayna krizi ve savaşında petrol fiyatlarındaki yükseliş Fed’in faiz kararına rağmen kurun stabil durumunu korumasıyla görmüş olduk. Bu bir ayak. KKM’ye ilk girenlerin vadeleri 23 Martta dolmasıyla hesap sahipleri getirilerini almaya başladılar. Bu tarihte 596 milyar lira olan kur korumalı mevduatlarındaki bakiye 1 Nisan itibariyle 695 milyar TL’ye ulaştı.

Vatandaş, firmalar, tüzel kişiler YUVAM hesabı dahil olmak üzere ulusal ve uluslararası yerleşiklerimiz bu konuda güven duyup işlemlerini yapıyorlar. 23 Mart şöyle böyle olacak diye bir takım spekülatif söylemler vardı. 595 milyar liradan 695 milyar liraya gelmiş bir seviye. 1 haftadaki artış. Döviz kurlarında stabilizasyon en iyi şekilde yürüyor. İş insanlarımız bu konuda öngörülebilir olduklarını görmesi açısından bence en önemli problemli alan çözülmüş oldu.

KUR VE FAİZ SARMALINDAN ÇIKTIK

Türkiye’de dolara ilişkin davranışın olduğunu hepimiz biliyoruz. Bu davranışın artık TL’nin güçlü kılındığı, TL’ye güven duyulduğu, TL ile işlemlerin daha iyi bir şekilde ve uzun vadeli olarak yapılabilmesinin sağlanmasıydı. Bu konuda bir başarı sağlanmıştır. KKM’nin de etkisiyle birlikte kur ve faiz sarmalından çıktık. İkinci ayak enflasyon şu an yüzde 60’ın üzerinde problem mi problem. Ama Faiz kıskacından da çıkardık. Bu ülkedeki hiçbir yatırımcı, girişimci hiçbir sermaye enflasyonun üzerinde bir faiz oranıyla işlem yapmıyor. Bankacılık bu konuda özellikle selektif kur politikalarıyla iş dünyamızın önünü açacak şekilde adımlarını atıyor ve Türkiye ekonomik modelinin temel dürtüsü olan teknolojik ürünlerin üretimin artırılması, ithalatın azaltılması yönünde ihracat odaklı kaynakları en iyi şekilde selektif yöntemle kullanıyor.

‘MAKUL SEVİYEYE GELDİĞİNİ GÖRECEĞİZ’

Dünya ekonomilerinin son dönemdeki en büyük sorunu artan enflasyon. Dünya karşı karşıya kaldığı enflasyonla mücadele etmek zorunda. Bizler Mart ayında yüze 61.1 seviyesine yükselen enflasyonu düşürmek için kararlı adımlar atmaktayız. Enflasyonun en önemli belirleyici olan döviz kurunda serbest piyasa koşulları içerisinde istikrarı sağlamış olduk. Enflasyonun diğer önemli belirleyicisi olan beklentilerdeki düzelmeye yönelik atacağımızı adımlar ile yıl sonunda enflasyonun makul bir seviyeye geldiğini hep birlikte göreceğiz. Piyasada işler iyi ve canlı.

Kapasite kullanım oranları yüzde 79-80’lerde ticaret iyi. Bundan sonra yapmamız gereken şey fiyatlardaki davranış bozukluğunun giderilmesiyle ve makro ekonomik göstergelerdeki iyileşmelerle yatay bir geçişten sonra daha makul bir enflasyon sarmalından çıkacağımızı döneme gireceğiz. Üçayağımız var döviz kuru üstesinden geldik, faiz üstesinden geldik. İş insanlarımız çok iyi anlarlar ekonomik kararların belli bir süreye ihtiyacı var. Türk ekonomik modeli devreye girdiğinde kur riskini aldı. Şimdi bunu ve etkilerini yaşıyoruz.

‘VERİM PATLAMASI OLACAK’

Bundan sonraki süreç iyileşmelerin gerçekleştirildiği, yazın tarım ürünlerindeki artışla havalar çok iyi gitti verim patlaması olacak, ticaret canlı, inşallah savaş bir an önce bitecek. Turizm gelirlerimiz beklentilerimizin ötesine gidecek bütün bunlarla birlikte üçüncü ve en büyük problem olan enflasyonla ilgili mücadelenin çok önemli bir ayağı olan bireylerin davranışsal değişimlerini düzeltecek adımlar atmak olacaktır. Bunları yaptığımız andan itibaren hep beraber bu ataleti üzerimizden atacağız ve yatay bir seviyeden sonra yılsonunda çok makul beklentilerimize uygun bir enflasyon düşüşünü hep beraber yaşayacağız.

Zor bir süreç, zorluğun farkındayız bizi kastığını gerdiğini biliyoruz hep beraber. Ama bunun üstesinden nasıl geleceğimizi çok iyi biliyoruz. İnanç, karalılık ve güven. 20 Aralık’ta şuraya kadar gidecek diye kararlar bağlayanlar vardı etkilerini görüyoruz. Faiz elhamdülillah o da tamam. Piyasa artık faiz oranlarının nerede olması gerektiğini çok iyi bir şekilde takip ediyor ve yönlendiriyor. Enflasyon bununla ilgili yapılması gereken şeyleri hep beraber yapacağız.

KDV İNDİRİMİNİN ETİKETLERE YANSIMASI SAĞLANACAK

Hayat pahalılığı karşısında milletimizi korumaya devam edeceğiz. Gıda ürünlerinde KDV oranlarını tamamında yüzde 8’den 1’e düşürdük. Temel ihtiyaç ürünleri ve yeme içme hizmetlerinde KDV oranını yüzde 18’den 8’e indirdik. Fahiş fiyat uygulayan işletmeleri yakinen denetliyoruz. Enflasyon davranışlarda bir bozukluğu sebep olmuştur. Bunun beklentilerini enflasyon daha da yükselecek kurgusu üzerine kuranlar ve bunun üzerinden fahiş fiyat uygulayan işletmeler takibimiz altında. Bu kapsamda 40 bini aşkın işletme bakanlığımızca saha denetimine tabi tutulmuştur. Fahiş fiyat, fiyat manipülasyonu ve stokçuluğa asla izin vermeyeceğiz. Karalı ve net tavrımız devam edecek. KDV indirimlerinin etiketlere yansıması mutlak suretle sağlanacak. Enerji maliyetlerinin vatandaşlarımız üzerinde etkisi azaltmayı teminen elektrik tarifelerindeki KDV oranını düşürdük.

Fiyat istikrar komitemiz ile her ay bu gündem konularını tek tek masaya yatırarak düzenli olarak takip ediyoruz. Küresel piyasalarda enerji fiyatlarında görülen yükseliş dolayısıyla BOTAŞ, maalesef konutlarda kullanılan doğalgaza yüzde 35, elektrik üretimi için kullanılan doğalgazda yüzde 44.3 ve elektrik üretimi dışında kullanılan doğalgazda yüzde 50 fiyat artışı yapmak zorunda kaldı. Bu fiyat artışları sonrasında bile hane halkımızın kullandığı doğalgazda devletimizin sübvansiyon oranı nisan ayında yüzde 78 seviyesindedir.

İki yıldır, küresel son 100 yılın en büyük salgını dünya ekonomisini durduran problemlerin vatandaşa hissettirilmemesi noktasında her türlü adım atılmış bütçe imkanları zorlanmış, kamu elinden gelen her gayreti ortaya koymuş bu sayede salgının hissedilmesini en aza indiren sonuçlar elde edilmiştir. Salgın sisteminde dünyaya örnek olacak sonuçlar elde edilmiştir. Elbette tüm sorunların tamamının sıfırlanması gibi bir hayat, bir dünya yok.

ENFLASYONUN YILSONUNDA KALICI BİR ŞEKİLDE DÜŞMESİNİ BEKLİYORUZ

Biz ve iş dünyası tüm paydaşlarımız herhangi bir sorunla karşılaştığınızda burada sizinle hareket edecek bir mekanizmanın var olduğunu bilin. Aldığımız alacağımız tüm önlemler enflasyon oranlarının yılsonunda kalıcı bir şekilde düşmesini bekliyoruz.

‘YATIRIMA DAVET EDİYORUZ’

Son dönemde sık sık yabancı yatırımcılarla bir araya geliyoruz. Cazip koşulları anlatarak, makro ekonomik göstergelerin doğru bir şekilde ifadesini sağlayarak ve ülkede temel altyapı yatırımlarının bittiğini de ortaya koyarak yatırıma davet ediyoruz.

Türkiye’ye gelecek, yatırım yapacak olan herhangi bir yabancı veya yerli yatırımcı son 2 yılda kanıtlandığı üzere 1.3 milyar insana, 26 trilyon dolarlık ticaret hacmine sahip her türlü talebi karşılayabilecek adeta bir üretim üssünde yatırım yaptığında fazlasıyla kazanacağını, sizlerin de kazanacağını bilerek ifade ediyor ve bu konudaki kararlılığımızı İngiltere’de, Fransa’da BAE’de, Bahreyn’de yatırımcılarla bir araya getirerek ortaya koyuyoruz. Yabancı ülkelerle ekonomik ve ticari iş birliğimizi güçlendirmeye yönelik görüşmelerimiz devam ediyor.

Türkiye ekonomi modelini 20 Aralık itibariyle devreye soktuk. Bir modelin işleyişleri ve bunun getireceği avantajları silsilesi içerisinde adımlarımızı atıyoruz. TL cinsinden tasarrufları özendirecek adımlar attık.

İHRACAT MART AYINDA YÜZDE 22 ARTTI

Salgın döneminde dünyada ihracatta 225 milyar doları aşan tarihi bir rakama ulaştık. Mart ayında da geçtiğimiz yıla oranla yüzde 22 oranında arttı. Bizler küresel düzeyde yaşanan Emtia sıkıntısını en aza indirmek için çalışmalar yaptık. Tarım desteklerini 29 milyar liraya çıkardık. Enerji emtia fiyatlarındaki kötü günlerin geride kalması için umudumuz var. İhracatçılarımız yönelik tedbirler almaya devam ettik.

‘TÜRKİYE POZİTİF AYRIŞAN ÜLKE OLACAK’

Bu savaştan sonra Türkiye salgın döneminde olduğu gibi  pozitif ayrışan ülke olacak. Siz üreteceksiniz biz hizmet edeceğiz. Önünüzü kapatan her türlü engelin savaşçısı olacağız. Sıkıntılar varsa üzerinden geleceğiz. TOGG’un üretiminin en büyük destekçisiyiz. Bu yıl sonunda banttan inecek araçlar inşallah 2023’ün ilk çeyreğinde kullanımda olacaktır