5 bin yıllık tarih yok oldu…

200’den fazla tarihi eser tahrip edildi

Halep’te 200’den fazla tarihi eser tahrip edildi. Esad güçleri ve muhalifler arasında çıkan çatışmalar sonucunda şehir tam anlamıyla bir harabeye döndü. Tarihi eserlerin kimi bombardıman sonucu tamamen yok oldu kimi de roket ve kurşunlarla kısmi zarar gördü. 

Taj Mahal’i yok etmekle eşdeğer

Eski Halep’te yer alan UNESCO’nun dünya mirası listesinde de yer alan tarihi Halep Ulu Camii (Ümeyye Camii) 2013’te Esad güçleri tarafından top atışıyla yıkıldı. 11’inci yüzyılda inşa edilen cami 1588’de Osmanlı Sultanı 3’üncü Murat, 1908’de de Sultan 2’nci Abdulhamid tarafından restore edildii. Cami, Suriye’deki erken İslam mimarisinin ilk örneklerinden biriydi.

Bir zamanlar Ortadoğu’nun Paris’i gibiydi

Çok dinli ve çok dilli Halep Suriye’nin en önemli ticaret kentiydi. Ticaretteki hareketliliği ve kozmopolit yaşamı tüm mahallelere ve sokaklara hayat veriyordu. Suriye’nin diğer kentlerine oranla (yüzde 94) okuma yazma oranı en yüksek şehri de olan Halep, hijyen konusunda da diğer Arap ülkelerinden çok farklı, temiz ve bakımlı bir şehirdi.

Bab al-Faraj saat kulesinde zaman durdu

1500 Osmanlı Lirası’na 1899’da yapılan Bab al-Faraj saat kulesi, Halep’in sembollerinden biriydi. Rejim güçlerinin muhaliflere yönelik başlattığı operasyon sonucu tarihi kent Halep’te mimarisinin yüzde 70’i Osmanlı dönemi eserlerinden oluşan tarihi eserler de tahrip edildi. Osmanlı dönemi eserlerden biri olan  saat kulesinde de zaman durdu.

“Emevi, Eyyubi, Memlük ve Osmanlı dönemine ait UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan yüzlerce eser yerle bir oldu.”

Atatürk’ün kaldığı otel artık yok

Resimde görülen bina Mustafa Kemal’in 1’inci Dünya Savaşı sırasında Halep’de kaldığı Baron Otel. Yaşlı bir Ermeni kadının işlettiği otel savaş sırasında tamamen yıkıldı.

Halep Kalesi de savaş kurbanı

UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan tarihi Halep Kalesi (Citadel) yaşanan bombardımandan tanınmaz hale geldi. Şehirden 50 metre yükseklikteki doğal bir tepenin üstüne kurulmuş olan Halep Kalesi Selahaddin-i Eyyubi’nin oğlu Malik el Zahir Gazi döneminde şehrin merkezi olarak inşa edilmişti.

Kapalı Çarşı bir zamanlar ticaretin merkeziydi

Tarihin en eski çarşısı sayılan Halep Kapalı Çarşısı (Souq El Medine) savaştan önce şehrin en canlı noktalarından biriydi. Sokaklarının uzunlukları toplam 10 kilometre’den fazla olan çarşının büyük bir kısmı 15’inci yüzyılda yapıldı. Çarşıdaki çok sayıda kervansaray savaştan önce imalathane olarak kullanılır, esnaflar genel olarak; baharat, halı-kilim, dokuma, el işleri satarlardı.

Yüzde 12’si Hıristiyanlar

Halep’in nüfusu iç savaştan önce 2005 sayımına göre 2 milyon 301 bin kişiydi. Savaştan önce şehrin nüfusunun yüzde 12’sini Hıristiyanlar oluştururken (250 bin) bu sayı 100 bine düştü. En büyük Hıristiyan grubu Ermeniler (yaklaşık 50 bin) ardından Aramiler ve Süryaniler’den oluşuyordu. İç savaştan önce şehirde 45 kilise faaldi.

Yüzlerce dükkan kapandı

Turistlerin özellikle kıyafet ve baharat almak için uğrak yeri olan çarşı 2015’ten sonra tamamen sessizliğe büründü. Yüzlerce dükkân kapandı, yağmalandı, yakıldı. Yüzyıllardır süren bir kent alışkanlığı da tarihe karıştı…

KAYNAK : Gazete Vatan