Türkiye’de sanat koleksiyonculuğu hakkında her şey

Osmanlı’nın yükseliş döneminden Tanzimat’a, erken cumhuriyetten, sanat piyasasının oluştuğu 1970–1980’li yıllara kadar geniş bir zaman sürecini konu alan ‘Türkiye’de Sanat Koleksiyonculuğu’ adlı kitap Galeri Baraz Yayınları’ndan çıktı. Sanat tarihçisi Oğuz Erten’in altı yıl emek vererek kaleme aldığı eser iki cilt (1556 sayfa) halinde okura sunuldu. 

ÜNLÜ KOLEKSİYONERLER

Ömer Koç, Bülent Eczacıbaşı, Ahmet Kocabıyık, Murat Ülker, Can Has, Can Elgiz, Cengiz Çetindoğan, Erdoğan Demirören, Feyyaz Berker, Erol Tabanca, Halil Bezmen, Erol Aksoy, Nezih Barut, Öner Kocabeyoğlu, Şükrü Bozluolçay, Suzan Sabancı ve Mustafa Taviloğlu gibi 85 koleksiyoncu ile sanat tutkuları üzerine yapılan söyleşilerin yanında Sakıp Sabancı, Ali Koçman, Kemal Erhan, Nasuhi Ertegün, Salah Cimcoz, Suna Kıraç ve Vitali Hakko gibi yaşadıkları dönemin sanatına yön vermiş ünlü isimler de sanat koleksiyonları ile kitapta yer alıyorlar. 

Kitabın ilk bölümü “Türkiye’de Koleksiyonculuk Bilinci ve Gelişimi” başlığını taşıyor. Bu bölüm aynı zamanda ülkenin sanat alımlarının yüzyıllar içinde hangi kesimlerde yoğunlaştığı bilgisinin de altını çiziyor. Kitapta verilen bilgilere göre, Osmanlı’nın yükseliş döneminde saray ve çevresinin sanat ilgisinin 19. yüzyıl ile paşalar ve saray dışındaki eğitimli kesime de geçmesi sanatın yaygınlık kazanmasını sağladı. Cumhuriyet ile siyasetin sanatı destekler bir politika kurması 1920-1950 arasında ülkemizde devlet destekli sanat kurgusunu doğurdu. Bu dönemde devletin ileri gelen bürokratları ve yöneticileri önemli koleksiyoncular olarak beliriyor. 

KIRILMA NOKTASI 1950

1950 sonrası ise Türkiye sanat koleksiyonculuğunda asıl kırılmayı yaşıyor ve devlet desteğinin ortadan kalkması ile birlikte günümüze kadar uzanacak herhangi bir kontrolden uzak sanat alıcıları oluşmaya başlıyor.1950’lerin ilk alıcıları doktor, mühendis ve bürokratken 1970 sonrası sanat koleksiyoncuları daha çok iş adamlarına dönüşüyor.

Kitabın ikinci bölümü ise “Türkiye’nin Koleksiyoncuları” başlığını taşıyor. Bu bölüm, 2011 yılından buyana sanat koleksiyonları ile gündeme gelen 85 ismin koleksiyonlarının oluşumu, bir araya getirdikleri yapıtların söylem niteliği ve gelecek projeksiyonları üzerine yapılan söyleşilerden oluşuyor. 

Portre Oğuz Erten

1980 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Mimar Sinan Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nden mezun oldu. 2006 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Yüksek Lisans eğitimini tamamladı.

Çeşitli dergi ve gazetelerde sanat yazıları kaleme aldı, sergi küratörlüğü yaptı. 2010 yılında ‘Sanat Müzeleri’ isimli kitabın yayına hazırlanmasını sağladı. 2012’de ‘Türk Plastik Sanatlarında İlkler’ isimli araştırma kitabı yayınlandı. 2012’de ‘Türk Sanatına Yön Veren Sergiler ve Yahşi Baraz’ın Sergileri’ isimli üç ciltlik kitabı yayımladı. Özlem İnay Erten ile birlikte ‘Türkish Tiles’ isimli esere imza attı. Bozlu Art Project’i de kuran Erten’in Tosun Bayrak üzerine yazdığı bir eseri de mevcut.

KAYNAK : STAR GAZETESİ